Tất tần tật về Index: Hiểu rõ khái niệm và vai trò của chỉ số trong tài chính

Trong cuộc hành trình này, hãy dừng chân tại một điểm đặc biệt, một trụ cột quan trọng của thị trường tài chính. Đó chính là Index (chỉ số).

Index là bức tranh phản ánh sự biến đổi của thị trường tài chính, một phép màu hội tụ của hàng ngàn thông tin và dấu vết kinh tế, được gắn vào từng con số và biểu đồ. Như một nhạc trưởng chỉ đạo dàn nhạc hoàn hảo. Index điều hướng những nhà đầu tư, nhà quản lý tài sản và cả xã hội đối với những xu hướng, biến động và cơ hội trong thế giới tài chính.

Từ những chỉ số cổ phiếu hàng đầu như S&P 500 cho đến những chỉ số tiền tệ quan trọng. Trong bài viết này chúng ta sẽ cùng khám phá những khía cạnh thú vị và tầm quan trọng của Index trong cuộc hành trình tìm hiểu về thế giới tài chính sôi động.

Index là gì?

Ở thế giới tài chính, Index là một tập hợp của các con số có ý nghĩa quan trọng. Được tổng hợp từ giá của các tài sản khác nhau. Như cổ phiếu, trái phiếu, hoặc hàng hóa và sau này còn có cả crypto. Index có nhiều dạng và phụ thuộc vào mục tiêu cụ thể. Nhưng chức năng chung của chúng là theo dõi và phản ánh sự biến đổi của thị trường tài chính.

Ví dụ, S&P 500 là một trong những index cổ phiếu phổ biến nhất tại Hoa Kỳ, gồm 500 công ty lớn và quan trọng. Khi giá cổ phiếu của các công ty trong danh sách này thay đổi, giá trị của index cũng thay đổi theo. Chúng ta thường nghe nói rằng "S&P 500 tăng 2%" hoặc "S&P 500 giảm 1%", điều này chính là việc thể hiện sự biến đổi của chỉ số này trong một khoảng thời gian nhất định.

Index không chỉ đơn thuần là một con số, mà chúng là những cửa sổ mở ra cái nhìn tổng quan về sức khỏe của thị trường. Nhờ vào chỉ số, các nhà đầu tư, nhà quản lý tài sản và cả người dân đều có cơ hội đánh giá tình hình tài chính và đưa ra quyết định đúng đắn.

Các loại index phổ biến trong thị trường tài chính

S&P 500 (Standard & Poor's 500)

S&P 500 là một chỉ số chứng khoán hàng đầu tại Hoa Kỳ, được xem là đại diện cho 500 công ty lớn và quan trọng nhất trên thị trường chứng khoán Mỹ. Chỉ số này được xây dựng bởi Công ty S&P Dow Jones Indices, một phần của McGraw Hill Financial.

Dow Jones Industrial Average (DJIA)

DJIA là một trong những chỉ số chứng khoán đầu tiên và phổ biến nhất tại Hoa Kỳ. Được tạo ra bởi Charles Dow và Edward Jones, chỉ số này ban đầu bao gồm giá của 12 công ty và hiện tại gồm 30 công ty công nghiệp lớn và quan trọng tại Hoa Kỳ.

NASDAQ Composite

Chỉ số NASDAQ Composite đại diện cho tất cả các công ty niêm yết trên sàn giao dịch NASDAQ. NASDAQ là một sàn giao dịch, nơi giao dịch cho các công ty công nghệ, công ty mới nổi, và các doanh nghiệp về dịch vụ công nghệ.

Những chỉ số này cung cấp cái nhìn tổng quan về tình hình của thị trường chứng khoán tại Hoa Kỳ và giúp nhà đầu tư theo dõi và đánh giá hiệu suất của các công ty lớn và ngành công nghiệp trong nền kinh tế.

Ngoài ra còn có nhiều index được tạo ra để đánh giá sức khỏe của các ngành công nghiệp cụ thể và khu vực kinh tế. Dưới đây là một số ví dụ về các chỉ số đánh giá sức khỏe của một số ngành công nghiệp cụ thể:

Công nghiệp công nghệ: Chỉ số NASDAQ-100 (đánh giá 100 công ty công nghệ lớn trên NASDAQ), PHLX Semiconductor Index (SOX, đánh giá công ty sản xuất bán dẫn), S&P Technology Select Sector Index.

Năng lượng: Chỉ số S&P Global Clean Energy Index (đánh giá các công ty năng lượng sạch), Alerian MLP Index (đánh giá các hợp đồng định mức năng lượng), S&P Oil & Gas Exploration & Production Select Industry Index.

Tài Chính: Chỉ số S&P Financial Select Sector Index, KBW Bank Index (đánh giá các ngân hàng), Dow Jones U.S. Insurance Index.

Y Tế: Chỉ số Health Care Select Sector Index, S&P Biotechnology Select Industry Index.

Bất động sản: MSCI US REIT Index (đánh giá các quỹ đầu tư bất động sản), S&P Real Estate Select Sector Index.

Nguyên vật liệu: S&P GSCI (đánh giá giá cả và hiệu suất các mặt hàng nguyên vật liệu).

Tiêu dùng: S&P Consumer Discretionary Select Sector Index, S&P Consumer Staples Select Sector Index.

Giao thông vận tải: Dow Jones Transportation Average.

Chức năng của index trong thị trường tài chính

Index (chỉ số) trong thị trường tài chính đóng một vai trò quan trọng và có nhiều chức năng quan trọng nhằm giúp theo dõi, đo lường và định hình sự biến động của thị trường tài chính. Dưới đây là một số chức năng quan trọng của index:

Đo lường hiệu suất thị trường

Index giúp đo lường và phản ánh hiệu suất tổng thể của thị trường hoặc một phần thị trường cụ thể. Chúng cho biết sự thay đổi của giá trị tài sản hoặc cổ phiếu trong một khoảng thời gian nhất định, cho phép ta biết được sự tăng trưởng hoặc suy thoái của thị trường.

Index trong thị trường tài chính là một cách quan trọng để đo lường hiệu suất tổng thể của thị trường. Khi index tăng, nó thường cho thấy sự tăng trưởng và sự phục hồi của thị trường và kinh tế. Ngược lại, khi index giảm, nó có thể chỉ ra sự suy thoái hoặc khó khăn kinh tế.

Đo lường sức khỏe kinh tế

Các chỉ số có thể phản ánh tình hình kinh tế chung của một quốc gia hoặc khu vực. Chúng thể hiện sự biến đổi của các chỉ số kinh tế như GDP, lạm phát, việc làm, và sự phụ thuộc của thị trường tài chính vào tình hình kinh tế.

Chỉ số ngành và khu vực cung cấp thông tin về hiệu suất của các ngành công nghiệp và khu vực kinh tế cụ thể. Chúng cho phép nhà đầu tư và người quan tâm đánh giá xu hướng và tình hình của từng ngành, giúp họ quyết định liệu có nên đầu tư vào các ngành cụ thể hay không.

So sánh hiệu suất

Index cho phép so sánh hiệu suất của các tài sản, ngành công nghiệp hoặc quốc gia khác nhau. Nhờ vậy, nhà đầu tư có thể xác định xem liệu một cổ phiếu, một ngành hay một quốc gia có hiệu suất tốt hơn hay kém hơn so với thị trường chung.

Các quỹ đầu tư phòng hộ (hedge funds) thường so sánh hiệu suất của mình với các chỉ số chứng khoán phổ biến để đánh giá hiệu quả của chiến lược đầu tư của họ. Dưới đây là một số chỉ số index phổ biến mà các hedge fund thường so sánh.

Quỹ Hedge Fund A báo cáo lợi nhuận hàng năm là 10%.

Chỉ số S&P 500 (chứa 500 cổ phiếu lớn nhất tại Mỹ) tăng 15% trong năm tương ứng.

So sánh: Hiệu suất của quỹ A thấp hơn so với S&P 500, ngụ ý rằng quỹ A không thể đạt được lợi nhuận tương tự thị trường chung.

Berkshire Hathaway sáng lập bởi Warren Buffett đã đạt được hiệu suất tăng trưởng cao hơn so với chỉ số S&P 500 trong khoảng thời gian từ 1965 đến 2022. Theo CNBC, Berkshire Hathaway đã có tỷ suất tăng trưởng hàng năm hợp nhất là 19.8% trong khi chỉ số S&P 500 chỉ đạt 9.9% trong cùng khoảng thời gian này.

Theo dõi xu hướng

Index là công cụ hữu ích để theo dõi xu hướng thị trường. Khi chỉ số tăng liên tục, điều này thường cho thấy thị trường đang trong giai đoạn tăng trưởng. Ngược lại, khi chỉ số giảm, có thể thể hiện sự suy thoái hoặc biến động tiêu cực của thị trường.

Định hướng quyết định đầu tư

Chỉ số giúp nhà đầu tư xây dựng danh mục đầu tư thông minh bằng cách cung cấp thông tin về hiệu suất của các tài sản khác nhau. Dựa trên những thông tin này, họ có thể lựa chọn đầu tư vào các tài sản có tiềm năng sinh lời cao hơn và giảm rủi ro.

Index giúp nhà đầu tư xác định xu hướng chung của thị trường và các ngành công nghiệp. Dựa trên các thông tin này, họ có thể quyết định phân bổ tài sản một cách hợp lý trong danh mục đầu tư của mình. Ví dụ, nếu chỉ số cho thấy ngành công nghệ đang phát triển mạnh mẽ, nhà đầu tư có thể cân nhắc tăng tỷ trọng đầu tư vào ngành này.

Có rất nhiều nhà đầu tư cá nhân ngoài kia. Có người lời ít, có người lời nhiều, có người lại rơi vào tình trạng thua lỗ. Có rất nhiều kết quả khác nhau xảy ra khi chúng ta tham gia vào thị trường. 

Nhưng đâu là tiêu chuẩn để chúng ta dựa vào và đánh giá xem chúng ta có thật sự làm tốt hơn hay tệ hơn mức trung bình của thị trường hiện có.

Giống như một lớp học có vài chục bạn. Nhưng sẽ luôn có một vài bạn loại giỏi, một vài bạn loại khá, một vài bạn trung bình và một vài bạn loại kém và đành phải học lại kỳ sau.

Để đánh giá và phân loại học sinh, nhà trường và cô giáo cần một thang điểm để so sánh và đánh giá từng mức độ của từng bạn.

Phần tiếp theo chúng ta sẽ tiếp tục khám phá và tìm ra cách thức để có thể so sánh hiệu suất đầu tư của bản thân so với thị trường và xem rằng chúng ta có “chiến thắng” thị trường hay là không nhé.

Crypto index là gì?

Crypto index là như một bản "thước đo" toàn diện cho thị trường crypto. Nơi bạn có thể nhận được cái nhìn tổng quan về hiệu suất của các loại crypto khác nhau. 

Hình dung bạn đang lạc vào ma trận của hàng nghìn đồng crypto khác nhau, với giá cả đang nhảy múa với sự biến đổi từng giờ. 

Thay vì theo dõi từng đồng coin riêng lẻ. Crypto index như một người dẫn lối, giúp bạn nhận ra xu hướng chung của thị trường.

Giống như việc bạn xem tỷ lệ nhịp tim trung bình của người khỏe mạnh để so sánh với nhịp tim của mình. Crypto index cho bạn biết liệu bạn đang có hiệu quả đầu tư tốt hơn hay kém hơn so với sự tăng trưởng chung của thị trường crypto. Đây là cơ hội để bạn bắt kịp với các xu hướng mới, tìm hiểu về những đồng coin đang nổi bật, và định hình chiến lược đầu tư của mình một cách thông minh.

Nasdaq Crypto Index (NCI) được thiết kế đại diện rộng rãi cho thị trường và các nhà đầu tư có thể dễ dàng theo dõi.

Thành phần có trong Nasdaq Crypto Index 

Nasdaq crypto index (NCI) được thiết kế để cung cấp một điểm chuẩn. Trong đó chứa 9 đồng coin với phần trăm tương ứng được ghi trong cột bên phải. 

Các đồng coin này được chọn với các tiêu chuẩn như tính thanh khoản, giao dịch trên các sàn giao dịch lớn và chúng sẽ được tái cân bằng danh mục mỗi quý. 

Tìm hiểu thêm: Crypto: Một Loại Tài Sản Mới Làm Thay Đổi Cả Thế Giới Tài Chính

So sánh hiệu suất bản thân với thị trường

Tưởng tượng bạn đứng trước một bác sĩ đang chia sẻ về tầm quan trọng của việc đo nhịp tim con người. Bác sĩ này đã kể về một trường hợp thú vị: Chú Tèo, một bệnh nhân trung niên, đến khoa cấp cứu với nhịp tim đập hơi nhanh. Ban đầu, sự lo lắng về bệnh tim đã bao trùm Chú. 

Nhưng sau khi đo nhịp tim của chú Tèo và so sánh với chỉ số nhịp tim trung bình, bác sĩ nhận ra rằng không có gì bất thường. Tìm hiểu thêm, bác sĩ phát hiện ra rằng chú Tèo mới tập thể dục nặng trước khi đến viện, dẫn đến nhịp tim tăng là phản ứng bình thường. Sự so sánh này đã giúp bác sĩ đưa ra quyết định chính xác hơn về tình trạng sức khỏe của chú Tèo.

Câu chuyện này nhấn mạnh rằng việc so sánh thông số cá nhân với chỉ số trung bình để có thể cung cấp cái nhìn tổng quan về tình trạng sức khỏe. Tương tự, trong thị trường tài chính, index cũng là một tiêu chuẩn quan trọng. Chúng ta có thể so sánh hiệu suất đầu tư của mình với chỉ số để nhận biết xem ta đang vượt trội hay thấp hơn so với thị trường. Điều này giúp ta có cái nhìn tổng quan về chiến lược đầu tư và điều chỉnh quyết định một cách thông minh hơn.

Tưởng tượng bạn là một nhà đầu tư. Đang đối diện với câu hỏi quan trọng. Liệu hiệu quả đầu tư của bạn có đang thật sự tốt không? Tuy bạn có lời nhưng phần lời đó nếu so sánh với mức tăng trưởng của thị trường thì liệu nó có đang quá thấp hơn không?

Chúng ta thử đo khoảng thời gian từ đầu năm 2023 đến hiện tại là được 8 tháng. Mức tăng trưởng của Nasdaq crypto index là 51%. Nếu so với portfolio hiện tại của bạn với cùng khoảng thời gian đó. Thì bạn có thể tính ra được hiệu suất đầu tư của bản thân là cao hơn 51% hay là thấp hơn 51% so với mức tăng trưởng trung bình của thị trường.

Index như mức độ tăng cao trung bình của một cơn thuỷ triều. Nếu thuỷ triều tăng cao 5m mà bạn chỉ tăng được 4m có nghĩa là bạn đã nằm phía dưới con sóng và ngược lại. 

Còn nếu bạn không biết so sánh với chỉ số nào thì cách đơn giản nhất là bạn có thể so sánh portfolio của bạn với hiệu suất của Bitcoin. Vì Bitcoin chiếm hơn 50% vốn hoá của thị trường nên chịu trách nhiệm cho hơn 50% hiệu suất của thị trường.

Giống như việc trong portfolio của bạn không có đầu tư vào bitcoin thì bạn đang loại bỏ ra hơn 50% cơ hội tăng giá đến từ thị trường. Vì trên thị trường có hàng chục nghìn đồng coin khác nhau. Nhưng chỉ riêng BTC đã chiếm hơn phân nửa trách nhiệm tăng giá cho thị trường. 

Bạn đừng đánh giá thấp sự lợi hại của bitcoin. Có thể trong ngắn hạn những đồng coin khác có thể tăng trưởng vượt bậc. Nhưng nhìn về góc độ dài hạn qua nhiều năm thì hiệu suất của bitcoin có thể đánh bại tất cả. Vì 90% các đồng coin sẽ khó quay lại ATH cho một mùa tăng giá tiếp theo. 

Đầu tư vào index

Khi bạn tự đầu tư, bạn cần phải tìm hiểu, phân tích và chọn lựa từng cổ phiếu hoặc đồng crypto một cách cẩn thận. Điều này đòi hỏi kiến thức và thời gian đáng kể. Bạn phải là một nhà đầu tư tự tin, có kiên nhẫn và luôn sẵn sàng cập nhật thông tin quan trọng trên thị trường.

Còn khi đầu tư vào index là bạn đang đầu tư vào cả thị trường. Bạn đang đặt niềm tin vào sự phát triển của cả thị trường đó. Có thể đó là thị trường cổ phiếu, thị trường trái phiếu hay là crypto.

Đối với những người có lối sống bận rộn hoặc không có sự tự tin trong việc quản lý tài sản. Đầu tư vào index có thể là lựa chọn lý tưởng. Điều này giúp bạn đa dạng hóa danh mục đầu tư mà không cần phải dày công nghiên cứu từng tài sản. Bạn có thể đặt niềm tin vào việc theo dõi hiệu suất của một index thị trường chung hoặc một ngành cụ thể.

Bạn sẽ cố gắng sao chép hoặc theo dõi hiệu suất của một index chứng khoán hoặc crypto thay vì cố gắng chọn từng cổ phiếu cụ thể để đầu tư. Mục tiêu của việc đầu tư theo index là tối thiểu hóa rủi ro và chi phí, đồng thời cung cấp lợi nhuận tương tự với hiệu suất trung bình của thị trường.

Hoặc bạn có thể đầu tư vào các quỹ giao dịch theo chỉ số (ETF) liên quan đến S&P 500. 

Còn đối với thị trường crypto thì có đại diện phổ biến là Grayscale Digital Large Cap Fund là một quỹ đầu tư crypto được quản lý bởi Grayscale Investments.

Hiện tại, Grayscale Digital Large Cap Fund theo dõi chỉ số "Grayscale Large Cap Index", một chỉ số do Grayscale Investments tự tạo ra để đại diện cho cơ cấu thị trường crypto. Chỉ số này bao gồm một tập hợp các đồng coin lớn và quan trọng nhất theo mức vốn hóa thị trường, và nó được điều chỉnh theo tỷ trọng của mỗi đồng tiền.

Quỹ này sẽ lưu giữ một số lượng crypto quan trọng và có mức vốn hóa thị trường cao, như Bitcoin (BTC), Ethereum (ETH), Solana (SOL), Cardano (ADA) và một số đồng khác. Tuy nhiên, tùy theo thị trường và chiến lược quản lý, danh sách này có thể thay đổi.

Thành phần các đồng coin được lưu trữ trong Grayscale Digital Large Cap Fund.

Grayscale Digital Large Cap Fund thường được giao dịch giống như cổ phiếu. Khi bạn mua cổ phiếu của quỹ này, bạn không phải trực tiếp sở hữu các đồng crypto trong quỹ, mà là một phần sở hữu của quỹ đầu tư vào các đồng tiền điện tử.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các quỹ của Grayscale có thể có mức phí quản lý và các yếu tố rủi ro riêng, và việc đầu tư vào chúng cần được thực hiện sau khi bạn đã tìm hiểu kỹ lưỡng và có hiểu biết đầy đủ về sản phẩm đầu tư này. Còn không thì bạn có thể mua các đồng coin và căn bằng danh mục của mình theo các chỉ số index crypto mà bạn tin tưởng. 

Kết luận

Các chỉ số thị trường cung cấp một đại diện rộng rãi về cách thị trường đang hoạt động. Các chỉ số này đóng vai trò là điểm chuẩn để đánh giá sự chuyển động và hiệu suất của các phân khúc thị trường. 

Các nhà đầu tư cũng sử dụng các chỉ số làm cơ sở cho việc xác định thời điểm mua hoặc bán tài sản để tối ưu hóa lợi nhuận. Cũng như dự đoán các xu hướng dài hạn và ngắn hạn của thị trường để định hướng đầu tư. Và so sánh hiệu suất đầu tư của bản thân với thị mức độ tăng trưởng trung bình của cả thị trường.