USDT - Có phải là đồng tiền ổn định mang đến sự không ổn định tâm lý nhất

Nhiều năm về trước, trước khi có những đồng tiền ổn định ra đời, BTC được dùng như một đồng tiền chính để mua tất cả các Altcoin còn lại, muốn thâm nhập sâu vào Crypto thì bạn phải đi qua người gác cổng là Bitcoin, vì nhiều đồng tiền thời điểm đó được bắt cặp với BTC. 

Tiền pháp định (fiat) và tiền điện tử như nước sông không phạm nước giếng, làm sao chúng ta có thể mua bán trao đổi một cách dễ dàng hai thế giới đó lại với nhau. Làm sao có thể tận dụng được sự ổn định, vững chắc, an toàn của tiền fiat như đô la Mỹ, cộng với những đặc tính tuyệt vời của Crypto như, xuyên biên giới, không gian, thời gian và với ít sự kiểm soát hơn hẳn so với tiền fiat. 

Tiền ổn định ra đời để dung hòa giữa hai thế giới đó, tận dụng được những lợi thế vượt trội của blockchain trong khi vẫn giữa giá trị ổn định khi được neo với đồng đô la Mỹ. 

USDT là gì?

Ra mắt vào năm 2014, Tether là một nền tảng hỗ trợ blockchain được thiết kế để tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng tiền tệ fiat theo cách thức kỹ thuật số.

Ban đầu Tether hoạt động trên lớp thứ hai được xây dựng trên Bitcoin và được vận hành trực tiếp bởi giao thức Omni, không chỉ gắn với đồng đô la (USDT), mà Tether còn có cả EuroTether (EURT) và YenTether (YENT). Sau này Tether còn ra mắt thêm sản phẩm mới là Tether Gold. Được đảm bảo bằng vàng vật lý. 

Sự phổ biến của Tether một phần lớn đến từ mối quan hệ “một nhà” với sàn Bitfinex. Vào đầu năm 2015 Bitfinex quyết định thêm USDT vào nền tảng của họ để trade cùng các đồng tiền khác. 

Ban đầu, USDT được phát hành trên giao thức Bitcoin thông qua một lớp gọi là Omni Layer. Nhưng sau đó, nó đã được phát hành trên nhiều chuỗi blockchain khác nhau. Hiện nay có rất nhiều lựa chọn để gửi và nhận USDT, bạn có thể gửi USDT qua các blockchain phổ biến hiện nay như Ethereum, Tron, BSC, Solana, EOS, Algorand… Nhưng phổ biến nhất thì vẫn là Ethereum và Tron. 

Tether cung cấp sự tiện lợi, quyền riêng tư và bảo mật của tiền điện tử, đồng thời cung cấp sự ổn định và tin cậy của tiền pháp định.

 

Cơ chế hoạt động 

Trên thị trường hiện tại có hai loại đồng tiền ổn định chính, một là sử dụng thuật toán tự động căn bằng giá trị để luôn bằng 1 đô la, được thế chấp bằng tài sản Crypto, loại thứ hai là có một công ty độc lập chịu trách nhiệm quản lý và vận hành, việc phát hành ra đồng token được đảm bảo bằng tài sản là tiền mặt hay các tài sản tựa như tiền mặt. 

Tether hoạt động dựa trên cơ sở họ sẽ cố gắng giữ Token USDT luôn bằng với 1 đô la, dùng từ “cố gắng” có nghĩa là không đảm bảo lúc nào giá USDT cũng bằng 1 đô la, trong những lúc thị trường dao động mạnh, thì giá cả USDT/USD cũng dao động theo nhưng không quá lớn. 

Giá USDT/USD trên sàn Poloniex - nguồn: Tradingview 

Tether luôn tự tin tuyên bố trên website chính thức của mình rằng, họ luôn có đủ 100% khoản tiền dự trữ cho mỗi token USDT được in ra. 

Ngoài ra họ cũng chia sẻ là sẽ cấm sử dụng đồng USDT ở một vài quốc gia như Cuba, Triều Tiên, Iran, Pakistan, Singapore, Syria, Chính phủ Venezuela, và Crimea. Quyền truy cập của Người dùng đã được xác minh vào nền tảng Tether sẽ bị hạn chế khi họ ở trong các khu vực pháp lý hạn chế này.

Người dân Hoa Kỳ cũng bị hạn chế sử dụng nền tảng Tether trừ khi họ là người tham gia hợp đồng đủ điều kiện (“ECP”) theo luật của Hoa Kỳ.

Chúng ta có thể thấy nhu cầu hơn một năm qua đối với USDT rất cao, Tether in liên tục không ngừng nghỉ, và vốn hoá của Tether thì chỉ có chiều hướng đi lên. Theo dữ liệu từ Chainalysis, gần 97,9% USDT phát hành được phân phối trực tiếp từ kho bạc Tether đến các sàn giao dịch dựa trên mức trung bình 180 ngày.

Tether là một đồng tiền lâu năm và cũng là một án mây đen ám ảnh các nhà đầu tư trong suốt nhiều năm qua, những nghi ngờ, đồn thổi và lo lắng một ngày nào đó Tether sập và kéo theo cả thị trường Crypto đi xuống luôn là một trong những FUD dai dẳng nhất trong thị trường này. 

Fud về USDT

Nhiều năm qua người ta suy luận rằng việc tăng giá của Bitcoin là một phần đến từ Tether mà ra, vì mỗi lần Tether in tiền thì giá BTC phản ứng theo, việc họ in đồng USDT rồi đưa qua sàn Bitfinex để thu mua BTC, làm đẩy giá BTC lên cao là một trong những lý luận khá hợp lý, ngay cả tiểu bang New York cũng bị mê hoặc bởi câu chuyện này và dành rất nhiều thời gian ra để điều tra chân tướng, nhằm vạch mặt Tether và sàn Bitfinex “ngồi xổm” lên đống USDT hàng chục tỷ đô la mà không có tài thế chấp. 

Những năm gần đây, dần có nhiều đồng tiền ổn định khác ra đời, điểm hình là USDC được sàn Coinbase hậu thuẫn, những đồng tiền ổn định mới này công bố những giấy tờ kiểm toán thường xuyên hơn nhằm tạo lòng tin lớn về sự minh bạch của họ cho những nhà đầu tư.

Tether im lặng sau rất nhiều năm về việc công bố một báo cáo kiểm toán tài sản xem có phải họ đang dự trữ tài sản thế chấp cho những đồng USDT mà họ liên tục in ra, đó là khát khao lớn nhất của thị trường sau nhiều năm mà không được đáp ứng, đường như Tether dửng dưng miễn nhiễm với FUD và càng ngày càng lớn mạnh hơn, để đổi lại lòng tin từ các khách hàng của mình, Tether chỉ nêu ngắn gọn trên website của họ rằng “mỗi USDT được in ra luôn được hỗ trợ 100% bởi các khoản dự trữ của chúng tôi”.

Câu chuyện bắt đầu trở nên gây cấn khi vào tháng 4/2019, chính quyền New York cáo buộc Bitfinex sử dụng tiền của Tether để đắp khoản lỗ 850 triệu USD. Số tiền bị mất được cho là nguyên nhân làm khách hàng Bitfinex không thể rút tiền từ sàn vào cuối năm 2018.

Tổng chưởng lý New York Letitia James phát biểu:

Trong vụ việc của Tether, công ty này đã không trung thực về việc stablecoin của mình được bảo chứng đầy đủ bằng đô la Mỹ theo tỷ lệ 1:1 ở mọi thời điểm. Tether đã không trung thực về việc cam kết giá trị cho đồng stablecoin có tên là ‘Tether’ và luân chuyển hàng triệu USD giữa hai công ty để che giấu khoản lỗ khổng lồ của Bitfinex.

Nhưng sau gần 3 năm giữa cuộc chiến pháp lý kéo dài giữa hai bên thì Tổng chưởng lý bang New York đã đạt được thỏa thuận dàn xếp với Bitfinex và Tether với tổng số tiền là 18,5 triệu đô la (02/2021) và Tether không bị luận tội, nghĩa là sau nhiều năm điều tra, cũng không có bằng chứng để kết tội Tether. Tether đồng ý báo cáo tài liệu kiểm toán mỗi quý và vẫn tiếp tục in thêm USDT sau đó.

Cuối cùng công ty Tether vô tội, nhiều người thắc mắc là tại sao vô tội mà lại phải đóng tiền cho tiểu bang New York, đây là sự thoả thuận giữa 2 bên, đóng phạt không có nghĩa là họ chấp nhận họ sai mà là nếu cứ tiếp tục mãi như vậy cũng không có kết quả và làm thiệt hại đến thời gian và chi phí cơ hội của cả hai, Tether đưa một số tiền cho tiểu bang New York và sau đó tiểu bang New York sẽ chấp nhận không tiếp tục truy tố công ty Tether nữa. Và thường là một cơ quan nhà nước chỉ thỏa thuận cho đóng “một khoản tiền thỏa thuận” khi và chỉ khi nào mà cơ quan nhà nước đó không đủ bằng chứng để luận tội mà thôi. 

Chưa ai chứng minh được USDT in khống, ngay cả tiểu bang New York cũng chưa nêu bằng chứng, cho đến khi chưa có bằng chứng cụ thể, thì mọi thông tin nói xấu về Tether nhằm gây lo lắng đều là FUD và không đáng quan tâm, bạn không thể gọi một đồng coin nào đó là scam nếu chưa có bằng chứng cụ thể, bằng chứng cụ thể chứ không phải là quan điểm hay suy nghĩ của ai đó về đồng tiền nào đó, nếu ai đó cảm thấy bất an với USDT thì hiện nay trên thị trường có vô số đồng tiền ổn định khác để chúng ta thay thế. 

Cách mà công ty Tether kiếm tiền

Để được in ra một đồng Tether thì phải có một đồng đô la đưa vào ngân khố công ty Tether. Và sau đó Tether sẽ sử dụng số tiền trong ngân khố đó đi đầu tư vào nhiều loại hình khác nhau nhằm kiếm lời. 

Theo báo cáo mới nhất, có đến 85% tổng số vốn hóa 62,8 tỷ USDT của Tether là được bảo chứng bằng tiền mặt và các tài sản tương đương tiền mặt. Tiền gửi ngắn hạn và chi phiếu ngân hàng, tăng đến 14,1% so với báo cáo hồi tháng 3.

Phân bổ tài sản Tether đến 30/06/2021  - Nguồn: The Block

Moore cũng tuyên bố rằng tài sản hợp nhất của Tether đã vượt quá các khoản nợ hợp nhất của công ty. Điều này có nghĩa là tài sản dự trữ của Tether đã vượt quá số tiền cần thiết để đổi các token kỹ thuật số mà công ty đã phát hành.

Dù sao với mức đảm bảo “tài sản an toàn” ở mức 85% thì trong trường hợp rủi ro nhất thì những người nắm giữ stablecoin USDT cũng sẽ nhận về 0.85$ trên mỗi đồng. Đây cũng là kết quả tích cực nhất mà đồng stablecoin đầy tai tiếng này phải hứng chịu trước hàng loạt những báo cáo và giả thuyết chỉ ra Tether đang in tiền một cách vô tội vạ.

Các đồng tiền ổn định khác ngày nay như USDC, và PAX đang nhìn ra được “gót chân Achilles” của Tether khi tài sản an toàn chỉ ở mức 85% còn 15% còn lại Tether dùng số tiền đó để đầu tư vào những lĩnh vực nguy hiểm cao hơn. Vào  tháng 7/2021, Paxos đã tiết lộ rằng bộ đôi stablecoin của họ là Paxos Standard (PAX) và Binance USD (BUSD) đang được hỗ trợ đến 96% tiền mặt. Và 4% được đầu tư vào tín phiếu Kho bạc Hoa Kỳ tính đến ngày 30 tháng 6.

Các đồng tiền ổn định tập trung được các công ty phát hành luôn có vốn hoá và sự phổ biến cao hơn các đồng tiền ổn định thuật toán, được đảm bảo bằng tài sản crypto như đồng DAI chẳng hạn, phía sau các đồng tiền ổn định lớn như USDT và USDC có các công ty chuyên biệt vận hành cùng đội ngũ Marketing hùng hậu, lợi thế lớn nhất của nó là có mối quan hệ mật thiết cùng sự đỡ đầu của những sàn giao dịch lớn nhất thế giới, đó là cửa ngõ đến tiếp cận nhiều nhà đầu tư crypto khi họ muốn chuyển đổi tiền fiat thành một đồng tiền ổn định nào đó.

Sự phổ biến của USDT tại Việt Nam

USDT là một đồng tiền giao dịch P2P với thanh khoản cao hầu như số 1 so với các đồng tiền khác tại Việt Nam, USDT như cánh cổng để chuyển đổi VND vào Crypto và ngược lại, mặc dù bạn không thể cầm USDT để vào bất cứ ngân hàng nào tại Việt Nam mua bán trực tiếp vì nó chưa được chính phủ công nhận, nhưng giao dịch P2P tại những sàn lớn như Binance và Remitano thì lại rất phổ biến. 

Ở thị trường thứ cấp, đặt biệt là sự phổ biến và thanh khoản cao của Tether tại Châu Á, giá USDT/USD cũng là một trong những tín hiệu tốt để biết khi nào thị trường đang hưng phấn hay sợ hãi, như lấy ví dụ tại Việt Nam giá USDT/VND sẽ giao động mạnh khi thị trường biến động, như khoảng thời gian tháng 4/2021 giá giao dịch USDT/BVND P2P trên sàn Binance có lúc lên đến gần 26k, nghĩa là người ta chấp nhận trả thêm tiền để mua USDT mặc dù họ biết giá trị của nó chỉ bằng với 1 đô la là 23,2k, đó là một trong những tín hiệu mạnh chứng tỏ thị trường đang rất tham lam và hưng phấn.

Giá USDT trên thị trường Việt Nam là một dấu hiệu tốt để nhận biết thị trường - Nguồn: Tradingview 
 

Kết luận 

Tether là một đồng tiền lâu đời, trong thị trường Crypto thì thời gian một đồng coin tồn tại và giữ vững được vị trí của nó trong một thời gian dài là một điều cực kỳ khó, USDT đã vượt qua được những thời điểm khó khăn nhất của thị trường, cho thấy nó là một nơi trú ẩn an toàn cho tài sản của các nhà đầu tư khi giá Crypto biến động, USDT vẫn là một đồng tiền ổn định hàng đầu với tính thanh khoản cao ở thị trường Châu Á.

Có thể USDT không phải là giải pháp tốt nhất. Nó đã bị tấn công, thao túng và tập trung. USDT đã bị tấn công lấy mất 31 triệu đô la và có một đợt hard fork vào năm 2017, và gần đây nhất là việc Tether đóng băng 30 triệu đô la USDT của những hacker lấy cắp từ sàn KuCoin, cho thấy mức độ kiểm soát rất cao cùng sự tập trung của nó. Nhưng dù sao Tether cũng mang lại sự tiện lợi hơn rất nhiều so với ngân hàng truyền thống, giờ đây bạn có thể luân chuyển đô la đi vòng quanh thế giới với ít chi phí và rào cản pháp lý đáng kể.

Liệu khi những đồng tiền quốc gia ra đời thì USDT và các đồng tiền ổn định khác sẽ không còn đất sống?, giống như câu nói của chủ tịch FED Jerome Powell “khi đồng tiền quốc gia ra đời thì stablecoin trở nên lỗi thời”.  

Đọc thêm: Có phải “stablecoin” là tiền điện tử ngang hàng được mô tả trong sách trắng của Satoshi?