Bitcoin vs Gold - Phần 1: so sánh giữa hai loại tài sản

Vào ngày 22/4/2021 có một cuộc tranh luận sôi nổi về chủ đề bitcoin và vàng trên kênh Stansberry Research do điều phối viên Daniela Cambone dẫn chương trình, đặt câu hỏi và điều tiết buổi tranh luận với sự tham gia của hai nhân vật đối đầu quan điểm về vàng và bitcoin, liệu đâu sẽ trở thành kho lưu trữ giá trị và là giải pháp mới cho nhân loại.

Frank Giustra (sinh tháng 8 năm 1957) là một doanh nhân người Canada, nhà tài chính khai thác mỏ và nhà từ thiện toàn cầu, người cũng thành lập Lionsgate Entertainment. Ông là Giám đốc điều hành của Tập đoàn Công ty Fiore và đồng chủ tịch của Tập đoàn Khủng hoảng Quốc tế. Từ năm 2001 đến năm 2007, ông là chủ tịch của công ty ngân hàng thương mại, Endeavour Financial, chuyên tài trợ cho các công ty khai thác mỏ.

Michael J. Saylor  (sinh ngày 4 tháng 2 năm 1965) là một doanh nhân và giám đốc điều hành kinh doanh người Mỹ, người đồng sáng lập và lãnh đạo MicroStrategy, một công ty cung cấp thông tin kinh doanh, phần mềm di động và các dịch vụ dựa trên đám mây. Saylor là tác giả của cuốn sách năm 2012 Làn sóng di động: Trí thông minh di động sẽ thay đổi mọi thứ. Ông cũng là người sáng lập của học viện phi lợi nhuận Saylor, một nhà cung cấp giáo dục trực tuyến miễn phí. Và hiện tại cũng là công ty công chúng đầu tiên mua và nắm giữ số bitcoin lớn nhất ở thời điểm hiện tại với số bitcoin sở hữu lên tới 91,579 bitcoin với tổng vốn đầu tư 2,22 tỷ USD với giá trung bình mua vào 24,311 đô la cho một bitcoin.

Cuộc tranh luận này được diễn ra qua phỏng vấn trực tuyến và được phát lại trên Youtube với tổng thời gian 1 giờ 56 phút với cuộc tranh luận gồm 6 chủ đề xoay quanh bitcoin và vàng, mỗi người có 5 phút để trình bày cho mỗi chủ đề và đối phương có 1 phút để phản biện và 6 phút cuối cùng cho phần kết luận của từng bên. 

Quan bài phỏng vấn này, mình thấy mở ra rất nhiều khía cạnh hay ho qua góc nhìn của hai tỷ phú về 2 loại tài sản, một loại tài sản đã có từ hàng nghìn năm qua và một loại tài sản chỉ mới có mặt 12 năm với tốc độ tăng trưởng thần kỳ, liệu nó có phải là bong bóng lớn nhất từng được tạo ra trong lịch sử loài người hay là một giải pháp tối ưu để trở thành kho lưu trữ giá trị và mạng lưới tiền tệ toàn cầu? 

Bài viết được thực hiện dựa trên video gốc và được biên dịch theo tinh thần chia sẻ của các diễn giả, video này mang tính giáo dục cao về tài chính và phương diện đầu tư vào 2 loại hình tài sản, văn phong được truyền tải trong bài viết sẽ cố gắng sát nhất với video nhằm mang tính khách quan không thiên về một quan điểm nào. 

Phát biểu mở đầu 

Michael: Ý tưởng cơ bản về các nền văn minh nhân loại trỗi dậy nhờ sự truyền dẫn của các nguồn năng lượng, đầu tiên là phát minh ra lửa và sử dụng nguồn năng lượng này.  Sau đó xây dựng các thành phố bên cạnh các con sông và dùng nguồn nguồn năng lượng qua các máng dẫn nước để xây dựng nền văn minh La Mã. Sau này chúng ta có hệ thống điện và lưu trữ năng lượng qua các cục pin. Để duy trì và phát triển, loài người chúng ta cần lưu trữ và luân chuyển nguồn năng lượng đó.

Máng dẫn nước La Mã - Pont du Gard Roman aqueduct  (nguồn:  Leoteatero.com) 

Tiền là nguồn năng lượng và nơi lưu trữ giá trị và công nghệ cho phép chúng ta luân chuyển nguồn năng lượng đó vượt thời gian và không gian.

Nhìn lại lịch sử của tiền tệ, ta có tiền tệ bằng hàng hoá, tiền bằng đồng xu, tiền tệ pháp định và giờ chúng ta có tiền mã hoá được lưu thông trên không gian mạng. 

Điều tuyệt vời mà loài người phát minh ra là bitcoin, bitcoin là một hệ thống tiền tệ hiệu quả và thành công với 21 triệu đồng, 350 nghìn giao dịch một ngày và chỉ với chi phí thấp để xử lý, bảo mật mạng lưới, lưu trữ giá trị và cho phép mọi người giao dịch tự do trên nó. Chỉ trong vòng 12 năm  giá trị vốn hoá đã hơn 1 nghìn tỷ đô và từ từ đánh bại các công ty công nghệ hàng đầu thế giới, nó đã gửi cho chúng ta một thông điệp, chúng ta đã có số hóa hình ảnh và video, và giờ chúng ta có số hoá tiền tệ và tài sản.

Chúng ta đang có những đợt lạm phát lớn với 1% mỗi tháng và nguồn năng lượng sức mua bị mất đi mỗi năm, bạo lực và khốn khổ sẽ theo sau vàng nên nó không phải là một giải pháp, và cũng không thể phân phối số lượng nhỏ vàng đến 5 tỷ người. Bitcoin là giải pháp và nó đang tăng với tốc độ 200% một năm, hơn 3 triệu người dùng mới hàng tuần. 

Vàng từng là nơi lưu trữ giá trị rất tốt trong quá khứ nhưng giờ nó đã không còn hiệu quả nữa, như việc thế kỷ 19 ta lưu kiến thức qua sách, lưu lại âm nhạc qua piano, lưu lại tiền qua vàng, thì đến thế kỷ 21 bạn có thể dùng nền tảng internet để lưu trữ và cung cấp sách qua iBook, Google, lưu trữ và cung cấp âm nhạc qua Youtube, Spotify và cũng lưu lại tiền bằng Bittcoin và cung cấp nó cho mọi người. 

Frank: bản thân tôi không có vấn đề gì với bitcoin nhưng tôi đến đây để chỉ rõ ra một vài rủi ro và sự khác biệt giữa vàng và bitcoin, tôi không nghĩ bitcoin là tài sản trú ẩn an toàn. Với cách mà bạn chê bai vàng, tôi cũng không chắc bạn muốn đạt được điều gì? Bạn đang cố gắng tạo ra một câu chuyện để tăng giá cả bitcoin và để làm được điều đó bạn cần thuyết phục mọi người rằng vàng là vô giá trị và chuyển dòng tiền 12 nghìn tỷ đô từ vàng sang bitcoin và đó là lý do bạn tuyên bố giá bitcoin có thể lên tới 500k 1 triệu đô la. Và tôi nghĩ đó là một cách tiếp cận tài giỏi, tôi ngả mũ vì điều đó. Tôi nghĩ khá buồn vì những người tin vàng và những người tin bitcoin thì hết 90% đã nghiêng về mỗi hướng, chỉ có 10% là phân vân cái nào liệu tốt hơn. Và chiến lược của bạn là làm hoặc chết, giống như trò chơi vương quyền, và chúng ta đang ở mùa 1, và bạn không trình bày những rủi ro mà bitcoin phải đối mặt để tồn tại đến mùa thứ 8, bạn muốn giả vờ những rủi ro đó không tồn tại và che đậy chúng đi và cứ thế mà đi đến chiến thắng, bitcoin là một tài sản không có rủi ro, điều đó thật ngây thơ.

Mối đe dọa lớn nhất cho bitcoin sẽ đến từ chính phủ và ngân hàng trung ương. Lịch sử đã cho thấy các chính phủ và ngân hàng trung ương đã đi đến cực đoan để bảo vệ sự độc quyền của họ và họ sẽ không chấp nhận một loại tiền tệ phi tập trung toàn cầu nào. 

Bạn tuyên bố rằng bitcoin không thể bị phá huỷ, không bị ngăn chặn, và không bị cảm trở, điều đó không đúng, bạn không cần giết bitcoin với một đòn chí mạng mà bạn có thể làm hư hại nó bằng nhiều vết cắt nhỏ. Và bạn đã rất hiệu quả vì giả vờ rằng không có rủi ro ở đó và tôi nghĩ sẽ dành phần lớn thời gian còn lại để chỉ ra rủi ro tồn tại ở đâu.

So sánh giữa hai tài sản 

Michael: Thúc đẩy nhân loại tiến lên từ quan điểm của một kỹ sư, khi bạn có nhiều vật liệu như đá, sắt, bê tông, thép, nhôm, silicon... Bạn không thể tạo một cái máy tính mà không có silicon và không thể xây một tòa nhà chọc trời mà không có thép và bạn sẽ không tồn tại nếu bạn không chọn đúng nguyên tố. 

Crypto là thép của hệ thống tài chính thế kỷ 21

Một kỹ sư khôn ngoan sẽ biết chọn đúng loại vật liệu. Vàng là một nguyên tố hoá học 79, nó là một kim loại trang trí lý tưởng và đẹp mắt nhưng không là hệ thống tài sản tiền tệ hoàn hảo vì nó có thể lạm phát, bị tịch thu, bất động và không dễ chia nhỏ, bạn cũng có thể làm giả nó, và trên thị trường có rất nhiều loại vàng khác nhau, nhiều loại trang sức khác nhau và bản thân vàng giấy đôi khi giao dịch hơn 100 lần so với vàng vật lý và không có một giao thức đáng tin cậy nào liên kết tính đồng nhất giữa vàng giấy và vàng vật lý.

Nếu chúng ta so sánh với bitcoin, bitcoin không chỉ là tài sản, mà là một mạng lưới và giao thức đầu tiên trên thế giới thanh toán với thời gian thực trên toàn cầu, phi tập trung và khan hiếm, không thể thay thế, và có tính phân chia cao. Là tài sản an toàn, dễ phân chia, giảm phát theo thời gian cho đến khi đủ 21 triệu đồng. Có thể chuyển nó khắp mọi nơi, minh bạch, và được xác thực ngay lập tức khi thực hiện giao dịch từ một chiếc điện thoại vài trăm đô la, hầu như những điều trên vàng đều không làm được. Điều đó làm cho bitcoin là một tài sản tiền tệ hoàn hảo mà loài người chưa từng có, giải quyết các khuyết điểm của vàng. 

Và bây giờ mạng lưới nó đang mở rộng, ai cũng có thể chạy một node, nó trao quyền cho hàng tỷ người, nó dễ dàng được nâng cấp phần mềm và phần cứng và dễ dàng lan rộng đến các quốc gia, công ty và các cá nhân bắt đầu thích ứng với nó. Giữ nó tiếp tục tốt hơn. 

Giao thức của bitcoin làm cho nó vượt trội hơn, đặc biệt là giao thức đồng bộ hoá với các ứng dụng (apps) tài chính một cách toàn vẹn với tài sản bitcoin mà nó được tích hợp trong ứng dụng Square và Paypal. Điều đó có nghĩa là bitcoin khó hơn, thông minh hơn, nhanh hơn, và mạnh hơn vàng. 

• Cứng hơn có nghĩa là vàng có chu kỳ bán rã là 30 năm (thời gian cần thiết để giảm giá trị của nó xuống một nửa), bạn có thể làm thêm 2% vàng mỗi năm. Bitcoin có chu kỳ bán rã (half-life) mãi mãi, nó hoạt động hiệu quả, bất tử, và nó đang phát triển một cách tự nhiên, nó sẽ chỉ tốt hơn trong 100 năm nữa so với hiện tại. 
• Thông minh hơn vì các ứng dụng chạy trên bitcoin được thúc đẩy bởi phần mềm và CPU và máy chủ hiện đại, và giữ nó trở nên thông minh hơn và nhanh hơn mỗi năm với định luật moore (ý nói các thợ đào chạy đua phần cứng mới liên tục), bạn có thể thực hiện 100 triệu phép tính mỗi giây trên khắp thế giới qua hàng trăm nghìn máy chủ trên mạng lưới bitcoin, bạn không thể làm điều đó với vàng. 
• Nhanh hơn là khi bạn có thể thực hiện hàng tỷ giao dịch với tốc độ ánh sáng trên mạng lưới này, bạn có thể chạy chúng 24/7/365.
• Mạnh hơn là bạn có thể truyền năng lượng với tần số cao, tôi có thể trả 10,000 khoản vay trong ba ngày trên một trăm khu vực pháp lý khác nhau và giữa mười nghìn công ty khác nhau. Và chuyển ngược chúng trở lại với độ chính xác như tia laser. 

Vì vậy trong ngắn hạn bitcoin không chỉ là một mạng lưới tiền tệ mà nó là một lưới tin cậy cho phép hàng triệu ứng dụng phục vụ hàng tỷ người và nó sẽ tăng tốc ra thương mại toàn cầu trong thế kỷ 21, nó cho phép các hoạt động an toàn và hiệu quả trong không gian mạng, đó là lý do tại sao nó là tài sản vượt trội hơn vàng. 

1 phút phản biện từ Frank 

Frank: Tôi đồng ý đó là một công nghệ tuyệt vời và tôi sẽ không tranh luận về phương diện công nghệ nhưng cho đến nay thì nó vẫn không phải là một phương tiện thanh toán hiệu quả, nó quá chậm, biến động giá và không có lịch sử lâu đời.

Những gì bạn nói về chênh lệnh giao dịch giữa vàng giấy và vàng vật lý là sự thật, và tôi chỉ lưu vàng vật lý và tránh xa vàng giấy. Bạn tuyên bố rằng bitcoin là an toàn, và tôi không đồng ý về điều này vì nó đang trở thành một mối đe dọa (ý là đe dọa đến chính phủ và cách ngân hàng trung ương).

Người điều phối: Tại sao bạn lại nghĩ rằng vàng chiến thắng và hoạt động tốt hơn bitcoin? 

Frank: Vàng là vĩnh cửu và bạn không thể phá huỷ, nó được dùng để làm đồ trang sức từ 2 nghìn năm trước và thấm rất sâu vào văn hoá loài người và hệ thống tiền tệ toàn cầu. Nếu bạn tin có thể đánh bật vàng thì có vẻ bạn chưa hiểu những nước như Ấn Độ và Trung Quốc, những nước mua nhiều vàng nhất thế giới và đã ăn sâu vào văn hoá của họ. 

Tôi không thấy chính phủ các quốc gia được công nhận bitcoin theo cách để lưu trữ giá trị như họ làm với vàng. Các ngân hàng trung ương sử dụng vàng để dự trữ tiền tệ và coi nó là biện pháp bảo vệ sức mạnh đồng tiền pháp định của họ để chống lại các loại tiền fiat khác, ngân hàng trung ương dự trữ khoảng 33 nghìn tấn vàng, chiếm 20% tổng số vàng từng được khai thác từ năm này qua năm nọ. Và tôi không thấy điều đó với bitcoin, tôi không thấy ngân hàng trung ương nào mua bitcoin và rất khó xảy ra điều này, và bitcoin là đối tượng dễ trở thành một mối đe dọa hơn là vàng dưới góc nhìn ngân hàng trung ương. Ngân hàng trung ương không thể phá huỷ vàng vì làm thế không khác gì họ tự bắn vào chân mình.

Có một quan niệm sai lầm mà người ta người trộn lẫn vàng với bitcoin khi so sánh. Vàng không được thiết kế để bay lên mặt trăng như mấy anh chàng yêu công nghệ hay mộng mơ, vàng được thiết kế để lưu trữ giá trị, chống lại lạm phát, phá giá tiền tệ và sự suy thoái của vốn chủ sở hữu, nó đã được thử nghiệm từ lần này qua lần khác trong suốt lịch sử. Và bitcoin chưa được kiểm tra bao giờ trong bất kỳ cuộc khủng hoảng tài chính nào vì bitcoin được sinh ra sau cuộc khủng hoảng 2008. Vàng được tăng giá gấp hai từ cuộc khủng hoảng đó cho thấy nó là nơi lưu trữ giá trị khi xảy ra suy thoái. Và nó được sử dụng với hai mục đích song song trong ngành công nghiệp trang sức và tài chính. 

Chỉ riêng ở Mỹ, 77% dự trữ ngoại hối bằng vàng, chiếm 4% tổng số lượng vàng thế giới, Trung Quốc công bố dự trữ 3% tổng vàng thế giới. 

Tôi thực sự có vấn đề về cách tiếp cận của Michael để quảng bá bitcoin theo hai cách, anh ta làm mọi người hoảng sợ và mua bitcoin để chống lại sự tăng trưởng của tiền fiat (ý nói đến lạm phát), dựa theo tính toán của anh ấy là 20% một năm và chạy cho đến mãi mãi. Nếu điều đó đúng thì tôi không đồng ý vì sẽ tạo ra các vấn đề nghiêm trọng với đồng đô la vì rõ ràng nó sẽ làm mất giá đồng đô là theo thời gian và mặt thứ hai thì anh ấy tuyên bố rằng bitcoin không phải là mối đe dọa cho đồng đô la, vì bạn không thể có nó theo cả hai cách, tuyên bố rằng bitcoin bay lên mặt trăng và sẽ hút hết tiền của các loại tài sản khác ở trong bitcoin và không phải là một mối đe dọa với đồng đô la?. Bởi vì bây giờ nó đã nằm trong tầm ngắm của rất nhiều nhà lập pháp, các chuyên gia về luật nói về việc bitcoin là mối đe dọa cho đồng đô la.

Bitcoin là một mạng lưới tiền tệ phi tập trung nhưng thật lý tưởng khi nghĩ rằng chính phủ cho phép điều đó và dựa theo dòng lịch sử thì chưa có thứ gì vô chính chủ có thể hoạt động được.

1 phút phản biện cho Michael 

Michael: Frank nói bitcoin không phải là một mạng thanh toán hiệu quả nhưng thật sự là Paypal, Square, Venmo đang cung cấp hàng tỷ giao dịch bên trên mạng lưới bitcoin một cách tức thì với tốc độ ánh sáng, thanh toán sẽ đến từ những ứng dụng tầng 2, ví dụ như lightning network.

Frank nói rằng bitcoin không an toàn, tôi nghĩ việc nắm giữ chìa khoá đối với tiền mã hoá là quyền sở hữu cao nhất mà loài người từng phát minh ra và cho đến nay không có tài sản nào mạnh hơn về mặt sở hữu. 

Tôi nghĩ về cách kết thúc của thế giới là lúc mọi người sẽ lựa chọn đơn vị tiền tệ trong ví di động của họ và tài sản cũng được lưu vào thiết bị di động của họ. Và chúng ta có top 10 đơn vị tiền tệ thì đồng đô la vẫn là vua và sử dụng nó như một phương tiện trao đổi và thanh toán tức thì trên mạng, và tài sản mạnh nhất sẽ là bitcoin và có thêm các tài sản khác. Bitcoin không nhất thiết phải trở thành tiền tệ thành công trên thế giới miễn là có các quốc gia thành công và tiếp tục duy trì sức mạnh tiền tệ của mình, tôi nghĩ rằng những người thua cuộc sẽ trở thành tiền tệ yếu hơn và tài sản yếu hơn, và điều này không phải là cuộc chiến tiền tệ mà là cuộc chiến tài sản đó là lý do tôi cân nhắc để đặt tiền của mình vào vàng hay bitcoin.

Bình luận chủ đề 1

Kết thúc chủ đề 1 với so sánh căn bản giữa hai loại hình tài sản, trong khi Michael đưa ra những lập luận về sự ưu việt của bitcoin để giải quyết các vấn đề về lưu trữ giá trị và có kết cấu được thiết kế như một loại tiền tệ lưu thông nguồn năng lượng sức mua đi khắp thế giới, điều mà vàng gặp rất nhiều khó khăn trong việc lưu thông và tốc độ xử lý giao dịch. Về mặt bên kia Frank tỏ ra lo ngại về việc Michael quá tự tin về sự thành công của bitcoin trong tương lai. Việc bitcoin sẽ hút tất cả tiền của nhân loại vào hố đen bitcoin. Frank lại chứng minh rằng trên thực tế dưới góc nhìn của chính phủ và các ngân hàng trung ương họ vẫn sử dụng vàng để lưu trữ giá trị như bao nhiền năm qua vẫn làm, Frank cho rằng mối hiểm hoạ  nhất mà bitcoin phải đối mặt là từ chính phủ và các ngân hàng trung ương. 

Với phần kết chủ đề 1 Michael tin rằng thế giới sẽ đi đến nơi mà người dân trên khắp thế giới có thể tự do lựa chọn các đồng tiền fiat để thực hiện thanh toán tức thì, và tài sản mạnh nhất sẽ là bitcoin và cả hai thứ đó đều được diễn ra trong chiếc điện thoại cầm tay. 

Nguồn: https://www.youtube.com/watch?v=coHC_9A...

Xem thêm...

Phần 2: Bitcoin vs Gold 

Phần 3: Bitcoin vs Gold

Biên dịch và tổng hợp.