Vitalik Buterin chia sẻ về đầu tư dogecoin, mở rộng mạng lưới và nâng cấp PoS đầu năm 2022

Trong bài viết này mình muốn tóm tắt lại một số ý chính của cuộc hội thoại dài 3 tiếng giữa Vitalik Buterin với Lex Fridman, một podcaster nổi tiếng với phong cách phỏng vấn đi rất sâu vào từng khía cạnh của người đối diện, đây là lần thứ hai Lex ngồi cùng Vitalik để nói về những chủ đề quan trọng cho việc phát triển mạng lưới ethereum cùng với góc nhìn của Vitalik về cuộc sống, crypto, và những dự án khác, bài viết này mang tính tóm tắt nên mình sẽ không đi quá sâu vào những cuộc tán gẫu ngoài lề mà sẽ chắt lọc ra những ý quan trọng nhất để truyền tải đến các bạn, mình biết, video này khá dài nên nhiều bạn cũng ngại xem, nên hy vọng qua bài viết này bạn có thể một cách nhanh nhất nắm được những gì quan trọng nhất mà Vitalik mong muốn truyền tải.

Vitalik là một trong những thiên tài hiếm thấy, không những ở khía cạnh lập trình nặng tính kỹ thuật mà anh còn có cái nhìn rất sâu sắc và đa chiều về cuộc sống, có thể bạn không thật sự hiểu hết những gì anh đang làm với hệ sinh thái ethereum rộng lớn, nhưng bạn có thể cảm nhận được tài năng của anh ấy thông qua nền tảng đứng thứ 2 thị trường trong rất nhiều năm qua. 

Con người tạo nên dự án, chứ dự án không xây dựng nên con người, mọi cuộc cách mạng, mọi công ty, mọi ý tưởng, mọi nền tảng blockchain lớn mạnh đều có những con người tài năng phía sau để xây dựng và nuôi dưỡng, đó là một trong những tiêu chí quan trọng hàng đầu để bạn có thể lựa chọn một dự án để đầu tư thông qua sự tìm hiểu về những con người sáng tạo nên nó. 

Dogecoin có phải là khoản đầu tư hời nhất của Vitalik? 

Vào năm 2016 tôi đã đầu tư vào dogecoin khoảng 25 nghìn đô la và cho đến cuối năm 2020 khi nhiều lần được Elon Musk đề cập đến, giá dogecoin đã tăng mạnh lên gấp nhiều lần, tôi đã bán đi một nửa tổng số dogecoin để có được 4.3 triệu đô la cho việc quyên góp và sau khi vừa bán xong giá dogecoin liền sập xuống và tôi cảm thấy mình như một pro trade 😎. 

Và anh cũng chia sẻ thêm anh hiện đang nắm giữ 325.000 Ether trong ví lanh, một chia sẻ thú vị từ Vitalik là anh luôn chia mật khẩu thành 2 mảnh giấy, một mang theo người và một để tại Canada, khi có cả 2 ghép lại thì bạn mới có thể truy cập được vào tiền của anh ấy. 

Kịch bản xấu mà thị trường crypto phải đối mặt 

Crypto đang thách thức các trung tâm tài chính quyền lực nhất của thế giới, tôi không nghĩ chính phủ có thể cấm hoàn toàn tiền điện tử nhưng họ có khả năng để gạt phăng nó qua bên lề, giống như chỉ cần cấm hết các sàn giao dịch, cấm hết tất cả các liên kết chuyển đổi giữa crypto và fiat, cấm các công ty lưu trữ và thanh toán bằng crypto, giống như những gì Trung Quốc đang làm ở thời điểm hiện tại.

Proof-of-Work vs Proof-of-Stake

Ethereum 2.0 có thể mở rộng, bảo mật, và bền vững, tôi thích PoS và đã thích nó lâu rồi vì nó yêu cầu ít năng lượng tiêu thụ hơn, thật ra mọi người quá tập trung vào việc “ăn điện” của PoW, mà quên rằng nó còn ăn phần cứng nữa, một nửa chi phí trong PoW đến từ phần cứng, với PoS thì bạn chỉ cần chạy một máy tính bình thường với lượng cổ phần mà bạn có trên máy tính (số coin/token mà bạn lưu trữ) là đã có thể tham gia staking và bảo vệ mạng lưới.

Ethereum đang trả phần thưởng cho thợ đào hàng năm khoảng 4% tổng nguồn cung số lượng coin, vì vậy với ethereum trả mỗi năm cho thợ đào khoảng 4.7 triệu ether trên tổng 115 triệu ether hiện tại, nhưng khi chuyển qua PoS thì số lượng giảm chỉ còn 500 nghìn đến 1 triệu ether mỗi năm. 

Nhiều người cho rằng PoW an toàn hơn PoS vì cần rất nhiều năng lực máy tính để giải thuật toán, vậy bạn nghĩ sao về sự an toàn của PoS? 

Tôi nghĩ rằng PoS rất an toàn vì để có thể tấn công hệ thống bạn phải sở hữu tổng lượng coin lớn hơn phần còn lại của mạng lưới (51%). Vd như chúng ta có 5 triệu ether tham gia staking. Giả sử giá là 3k/eth tương đương với 15 tỷ đô la, và tôi tin chi phí đó còn cao hơn chi phi tấn công mạng lưới bitcoin. Việc khôi phục trong các cuộc tấn công trong PoS cũng dễ dàng hơn nhiều so với PoW, không những khôi phục và việc phân phối về địa điểm cũng linh hoạt hơn rất nhiều so với việc di chuyển hàng tấn linh kiện máy tính đi từ nơi này sang nơi khác. 

Mở rộng

Layer 1 là lớp giúp blockchain có khả năng xử lý các giao dịch, layer 2 là nơi tạo ra các giao thức thông minh on-top trên layer 1, vì thế những ứng dụng trên layer 2 vẫn kế thừa được những đặc tính của blockchain như an toàn, phi tập trung, và khả năng xử lý giao dịch, nhưng đồng thời cũng có rất nhiều thứ được thực hiện ngoài chuỗi (off-chain) và bạn nhận được nhiều khả năng mở rộng hơn theo cách đó. Và cách mở rộng blockchain mà Ethereum lựa chọn là sharding.

Vậy thì chỉ có 1 cách để mở rộng layer 1 là tăng kích thước khối để xử lý nhiều giao dịch hơn?     

Trong trường hợp của bitcoin ban đầu nó còn không có một giới hạn kích thước khối (block size) cụ thể, nó chỉ có kích thước khối ngẫu nhiên là 32mb, vì 32mb là giới hạn của một tin nhắn p2p. Nhưng vào năm 2010 Satoshi lo lắng rằng các khối 32mb quá khó để xử lý nên anh ta đặt giới hạn xuống còn 1mb/block.

Soft fork là bất kỳ khối nào hợp lệ theo quy tắc mới vẫn hợp lệ theo quy tắc cũ. Còn Hard fork buộc bạn phải cập nhật quy tắc mới cho tất cả các node. Và nhiều người có niềm tin rằng soft fork ít cưỡng chế hơn hard fork nhưng tôi hoàn toàn không đồng ý, vì soft fork buộc những những người không đồng ý phải đi theo một cách mặc định, và tôi đồng ý hơn với hard fork vì nó buộc mọi người phải đưa ra quyết định rằng bạn có chấp nhận thay đổi này đúng không? hơn là một quy tắt được chèn vào và bắt buộc mọi người phải tuân theo. 

Nếu nó là một sự khác biệt chính trị trong cộng đồng thì tôi nghĩ một sự chia rẽ tốt hơn là một bên ép buộc và một bên chấp nhận quyết định của đa số ngay cả khi ghét nó. 

Có nhiều người so sánh việc đưa ra quyết định cuối cùng theo các nguyên tắc giống như bầu cử tổng thống hay điều hành đất nước, nghĩa là bạn có thích Trump và ghét Biden đến đâu thì khi Biden thắng cuộc bầu cử thì bạn phải chấp nhận ông ta là tổng thống của bạn chứ không chia nước Mỹ ra làm đôi, một bên là Trump làm tổng thống bên còn lại là Biden. Trong thế giới blockchain chi phí để tách ra một nhánh mới (như ethereum và ethereum classic) thấp hơn rất nhiều so với việc chia rẽ một đất nước. 

Craig Wright về cơ bản là kẻ lừa đảo và luôn tự nhận mình là Satoshi Nakamoto

-Vitalik Buterin- 

Sharding là cách mà ethereum chọn để mở rộng blockchain

Nếu bạn mở rộng blockchain theo kiểu ngu ngốc là cứ gia tăng các thông số như tăng khối lượng cho block thì đến một ngày chỉ còn có khoản 20 cái máy tính có thể chạy full node (vì 1 node quá nặng) và nó trở nên tập trung. 

Thay vì tăng các thông số thì chúng tôi sẽ thay đổi kiến trúc của blockchain theo cách mà mỗi nút riêng lẻ trong chuỗi khối chỉ cần lưu trữ một phần nhỏ dữ liệu và chỉ cần xử lý một phần nhỏ các giao dịch 

Mạng lưới Ethereum cần mở rộng ngay bây giờ, vì các ứng dụng trên nền tảng ethereum không chờ đợi một cách yên bình trong 12 tháng và không làm gì cả, họ sẽ “chuyển nhà” qua những nền tảng khác như binance smart chain.     

1 Inch là một ví dụ vì đã chuyển từ mạng lưới ethereum sang Binance Smart Chain để giảm phí giao dịch và tăng tốc độ xử lý. 

Quá trình chuyển đổi PoW -> PoS

Về cơ bản những gì thực sự xảy ra là chuỗi cũ được nhúng bên trong chuỗi mới, giống như có một chuỗi bên trong một chuỗi và việc nâng cấp này cực kỳ liền mạch. Chuỗi mới sẽ không giữ những thông tin từ những gì xảy ra trong chuỗi cũ trước khi hợp nhất.

Sự chậm trễ khi nâng cấp lên PoS là do chúng tôi đánh giá quá thấp sự phức tạp bên trong của kỹ thuật PoS và cũng như là tìm ra cách chuyển đổi. Cũng may mắn là lần này không có nhiều sự mâu thuẫn từ cộng đồng trong quá trình nâng cấp, sự chậm trễ đến từ sự phức tạp của kỹ thuật. 

Vậy khi nào Ethereum sẽ nâng cấp proof-of-stake?

Tôi nghĩ đầu năm 2022.

Bitcoin vs Ethereum 

Bitcoin có thể sửa chữa mọi thứ cộng với mạng lưới lightning network mang đến khả năng mở rộng và tận dụng PoW cho sự an toàn thì tại sao phải cần một công nghệ khác như Ethereum? 

Bitcoin là blockchain cho tài chính còn Ethereum được xây dựng ngay từ đầu cho nhiều mục đích khác nhau. Bạn cũng có thể có tài sản gọi là Ether trên mạng lưới Ethereum và cũng có thể tạo ra thêm thị trường tài chính phi tập trung (DeFi), NFT, và còn một danh sách dài mà bạn có thể sử dụng blockchain ethereum để thực hiện và đương nhiên là hợp đồng thông minh một công nghệ cốt lõi của mạng lưới. 

Và ở những quốc gia nơi không có những đồng tiền fiat ổn định như đô la Mỹ thì họ cũng không thích sử dụng bitcoin lắm vì giá cả dao động cao thay vì vậy họ có thể sử dụng stablecoin trên mạng lưới Ethereum. 

Hiện tại USDT và USDC là 2 stablecoin đang chạy trên mạng lưới Ethereum đã lọt vào top 10 những đồng tiền có giá trị vốn hoá lớn nhất. 

Vitalik nghĩ gì về Cardano? 

Tôi nghĩ rằng Cardano có một cách tiếp cận hơi khác so với Ethereum, họ thực sự nhấn mạnh những bằng chứng học thuật lớn này cho mọi thứ. Ethereum có xu hướng ổn hơn với các lập luận heuristic… Chắc chắn có một số điều rất thú vị xuất hiện từ nghiên cứu của IOHK.

Tuy nhiên, anh cũng đề cập rằng sự khắt khe trong học thuật bị đánh giá quá cao vì hầu hết các trường hợp thất bại đều có xu hướng xảy ra bên ngoài mô hình.

Vai trò của việc nghiêm túc nghiên cứu các công trình toán học trong thế giới tiền điện tử là gì?

Tôi là loại người nghĩ rằng sự nghiêm khắc sâu sắc được đánh giá quá cao bởi vì số lần thất bại của dự án đến từ yếu tố bên ngoài nhiều hơn là bên trong.

Điều tuyệt vời là có nhiều hệ sinh thái có thái độ khác nhau về cách tiếp cận và xây dựng blockchain, nếu hệ sinh thái Ethereum có cách tiếp cận một số vấn đề hoàn toàn sai và nếu các hệ sinh thái khác hoặc các nguyên tắc khác có thể làm tốt hơn thì đó là điều chúng ta có thể học hỏi từ phương pháp của họ. 

Có bao nhiêu người bạn hồi trung học bạn còn nói chuyện thường xuyên cho tới bây giờ?, với tôi thì là zero

-Vitalik Buterin-

(Bonus)

Charles Hoskinson nói về Vitalik Buterin 

Tôi nghĩ ethereum là một trong những đổi mới mà chúng ta đã từng chứng kiến nhiều hơn cả so với bitcoin, vì nó là thứ đã cho mọi người có khả năng ước mơ. 

Bitcoin đã cho mọi người có khả năng tin rằng chúng ta có thể xây dựng một loại tiền tệ, chúng ta có thể xây dựng một hệ thống thanh toán và chúng ta có thể xây dựng một khái niệm khác về tiền nhưng nó không làm được gì nhiều ngoài việc chuyển qua chuyển lại các coin xung quanh chúng ta, nó không có stablecoin, DEX, DeFi, NFTs, ICOs… Và sau đó Ethereum xuất hiện, như javascript đến với trình duyệt web, và ethereum mang lại cho mọi người ra ngoài kia và xây dựng một thứ gì đó điên rồ và chấp nhận rủi ro có khả năng cao là mất hết.

Một nền tảng được xây dựng từ một chàng trai 19 tuổi từ con số không đến một hệ sinh thái trị giá hơn 300 tỷ đô la trong chưa đầy 10 năm, đó là một trong những thành tựu lớn nhất mà bất kỳ con người nào có thể đạt được, và tôi có sự tôn trọng, ngưỡng mộ và đánh giá cao ai đó có thể làm những điều đó.

-Charles Hoskinson- 

Nguồn: https://www.youtube.com/watch?v=XW0QZmt...

Biên dịch và tổng hợp