TERRA (LUNA) - Được ví như Alipay trên blockchain

Sự lên ngôi của các đồng tiền ổn định (stable coin). Dùng để thanh toán, trao đổi, dần trở nên phổ biến và đại chúng. Làm mờ nhạt tờ sách trắng của Bitcoin ban đầu được ra mắt với công dụng được giới thiệu như một loại tiền điện tử ngang hàng. 

Khi dùng crypto như BTC, ETH… để mua bán hàng hoá. Người mua thì sợ sau khi mua xong thì giá crypto lại tăng. Người bán sợ nhận crypto xong nó lại sập xuống.

Chính những nỗi sợ hãi cố hữu đó từ hai phía. Mà sự dao động mạnh của các đồng crypto được nhìn nhận như một loại tài sản đề đầu tư hơn là dùng để thanh toán như tiền tệ.

Stable coin ra đời như một giải pháp để giải quyết vấn đề trên. Tận dụng được công nghệ blockchain để giao dịch một cách nhanh, rẻ, và xuyên biên giới, nhưng vẫn giữa được sự ổn định của giá trị. 

Thị trường nói rằng họ chọn stablecoin để làm tiền điện tử ngang hàng. Thay vì BTC, BCH, ETH hay bất cứ đồng coin nào khác. Chứng cứ cho việc đó là qua khối lượng giao dịch stablecoin tăng và tăng theo năm tháng. Mà không có một đồng coin nào đuổi kịp. 

Cộng đồng đã chấp nhận sự ổn định giá của stablecoin quan trọng hơn sự giao động giá nhưng phi tập trung của Bitcoin cash hay Bitcoin hay bất cứ đồng coin nào khác. Điều đó được chứng minh rất rõ ràng qua khối lượng giao dịch của USDT.

Terra là gì?

Terra ra đời nhằm mục đích là một nền tảng tạo ra các stable coin thuật toán neo giá các đồng tiền pháp định của nhiều quốc gia trên thế giới. Nhưng nổi bật nhất vẫn là neo theo đồng đô la Mỹ. Gọi là UST. 

Không cần phải đảm bảo bằng tiền pháp định phía sau như USDT. Và cũng không cần đảm bảo vượt mức hơn 150% giá trị ETH như đồng DAI.

Terra sử dụng đồng LUNA để hấp thụ sự biến động của UST. Và luôn giữa nó ở mức 1 đô la, sự cân bằng đó như trái đất và mặt trăng. Terra ví như trái đất, LUNA ví như mặt trăng. 2 hành tinh đó xoay quanh và hỗ trợ để cân bằng nhau. 

Tạo ra một đồng stable coin đã khó. Nhưng để đưa nó vào đại chúng, tạo ra trường hợp sử dụng cho nó còn khó hơn gấp nhiều lần. Vì một đồng coin có hay tới đâu mà không ai xài thì cũng bằng 0.

Terra mong muốn xây dựng một mạng lưới thanh toán blockchain cho thị trường thương mại điện tử Châu Á. Đầu tiên họ đã chủ động tạo ra hẳn một trường hợp sử dụng cho đồng stable coin của họ.Bằng cách hợp tác với các sàn thương mại điện tử.

Đây là lợi thế đặc biệt. Vì một trong những nhà sáng lập của Terra là Daniel Shin cũng là nhà sáng lập, giám đốc điều hành của TicketMonster (dự án nền tảng thương mại điện tử hàng đầu Hàn Quốc, giá trị của công ty lên đến 3,5 tỷ USD). 

Ngoài ra còn có ứng dụng CHAI. Hiểu nôm na là một ví điện tử thanh toán bằng mã vạch được sử dụng phổ biến tại Hàn Quốc với lượng người dùng lên đến vài triệu người. nó được chạy trên mạng lưới blockchain Terra. Nhiều người đã sử dụng nó mà còn không nhận ra là họ đang sử dụng blockchain để chuyển tiền. Terra đã tạo ra những trường hợp sử dụng bên ngoài cả không gian crypto và đưa nó đến gần với đại chúng hơn. 

Terra là blockchain chuyên tạo ra stable coin được xây dựng dựa trên mạng lưới Cosmos. Thay vì sử dụng crypto để thế chấp vượt mức như DAI. Hoặc tiền pháp định làm khoản dự trữ như USDT.

Mỗi 1 stablecoin Terra có thể đổi sang 1 đô la giá trị LUNA.

*Cosmos được ví như một liên minh Châu Âu. Terra là một nước thành viên bên trong liên minh đó. 

Giao thức bao gồm hai mã thông báo chính. Terra và Luna.

Terra:  là stablecoin theo dõi giá của các loại tiền tệ pháp định. Người dùng tạo ra Terra mới bằng cách đốt cháy LUNA. Stablecoin được đặt tên cho các đồng tiền pháp định của các nước như Mỹ, Trung, Nhật, Mông Cổ, Hàn Quốc… Ví dụ: TerraUSD (UST), TerraCNY, TerraJPY, TerraGBP, TerraKRW, TerraEUR và TerraSDR của Quỹ Tiền tệ Quốc tế để sử dụng trên nhiều thị trường toàn cầu…

Nhưng lớn và nổi tiếng nhất là UST. Nên xuyên suốt bài viết này chúng ta chỉ nói đến UST. 

Luna: là token gốc của giao thức Terra. Hấp thụ sự biến động giá của Terra. Càng sử dụng nhiều Terra, LUNA càng có giá trị.

Chỗ này có lẽ các bạn hơi bối rối một chút. Terra là tên của dự án, và Terra cũng là tên được dùng để làm stable coin bên trong mạng lưới Terra. Như khi Terra neo theo đồng đô la Mỹ thì gọi là TerraUSD (UST). 

Cách hoạt động của Terra. 

Tưởng tượng chúng ta có 2 ao cá. Ao anh Tý chỉ nuôi cá Vàng (LUNA) ao anh Tèo chỉ nuôi cá Xanh (UST).

Luật đặt ra là:

• Chỉ có thể tạo ra tối đa 1 tỷ con cá Vàng.

• Giá cá Vàng tự do theo cung cầu thị trường.

• Giá cá Xanh luôn ổn định theo giá 1 đô la.

• Cho dù giá trị cá Xanh có là 0.9 hay 1.1 đô đi nữa thì một con cá Xanh vẫn đổi được 1 đô la giá trị cá Vàng. Giá thị trường hiện tại 50 đô la cho 1 con cá Vàng. Nghĩa là cứ 50 con cá Xanh đổi được 1 con cá Vàng.

Chúng ta không biết gà có trước hay trứng có trước. Nhưng trong trường hợp này thì chúng ta biết là cá Vàng (LUNA) có trước, cá Xanh (UST) có sau.

Cá Xanh được tạo ra bằng việc “đốt đi” cá Vàng. Giá thị trường hiện tại là 50 đô la cho một con cá Vàng thì sẽ tạo ra được 50 con cá Xanh. 

Sau khi có cá Xanh rồi. Chúng ta có thể đổi ngược lại cá Vàng qua việc đốt cá Xanh. 

Càng nhiều người có nhu cầu cần cá Xanh. Thì cá Vàng sẽ bị đốt đi và vớt ra khỏi hồ anh Tý. Làm cho cá Vàng trong hồ ít lại và vì thế giá cá Vàng tăng lên. 

Khi giá UST tăng hơn 1 đô la

Với mục tiêu ban đầu của anh Tèo luôn muốn giữa giá cá Xanh ở mức 1 đô la. Nhưng do có quá nhiều người muốn mua cá Xanh nên không đủ để bán từ đó giá cá Xanh tăng lên 1.1 đô la một con. 

Những con buôn trong làng thấy được cơ hội làm tiền từ 2 hồ cá Xanh và Vàng. Cộng với hiểu được luật chơi nên đã tham gia vào mua bán chênh lệch giá để kiếm lời.

Luật của ao cá đặt ra là bất kể giá trị trường của cá Xanh có là 0.8, 0.9, hay 1.1, 1.2 đô la thì vẫn sẽ được dùng một con cá Xanh để đổi lấy 1 đô la giá trị cá Vàng.

Giá cá Vàng hiện tại là 50 đô la một con.

Giá cá Xanh hiện tại là 1.1 đô la một con.

Nhưng vẫn có thể đổi 1 cá Vàng lấy 50 con cá Xanh. Những con buôn từ đó sẽ lấy 1 cá Vàng đổi 50 cá Xanh.

50 cá Xanh nhân giá hiện tại là 1.1 = 55 trừ đi 50 đô la mua cá Vàng ban đầu là họ lời được 5 đô la. 

Mỗi khi có một ai đó làm vậy, họ sẽ vớt bớt cá Vàng ra khỏi ao anh Tý, Và thả thêm cá Xanh vào ao anh Tèo. Khi càng nhiều cá Xanh được thả vào hồ anh Tèo thì giá cá Xanh giảm xuống trở lại 1 đô la và cơ hội mua bán chênh lệch giá đã hết. 

Khi giá UST giảm hơn 1 đô la

Khi hồ anh Tèo có quá nhiều cá Xanh. Mà ít người cần tới thì giá cá Xanh rớt xuống còn 0.9 đô la. 

Con buôn thấy được cơ hội làm tiền một lần nữa từ việc mua bán chênh lệch giá liền đi mua cá Xanh (UST) đổi ra cá Vàng (LUNA). 

Giá cá Vàng là 50 đô một con. Những con buôn mua 50 con cá Xanh có giá là 0.9 x 50 = 45 đô la. Và đổi ra được 1 con cá Vàng có giá là 50 đô vậy lời được 5 đô.

Luật của hồ là không cần biết giá cá Xanh trên thị trường như thế nào. Miễn cứ 1 con cá Xanh đổi được 1 đô la cá Vàng. 

Khi làm vậy nhiều lần. Đồng nghĩa với việc vớt bớt cá Xanh trong hồ anh Tèo và thêm cá Vàng vào hồ anh Tý, lượng cá Xanh giảm xuống khiến giá tăng lên trở lại 1 đô la cho 1 con cá Xanh và cơ hội kiếm tiền chênh lệch giá kết thúc.

Qua câu chuyện ngắn trên. Bạn đã hiểu được cách hoạt động in và đốt đồng LUNA và UST, nhằm cân bằng giá của UST luôn bằng 1 đô la qua các cơ chế khuyến khích mua bán chênh lệch giá trên thị trường tự do.

Terra có tạo ra một ví riêng của họ có chức năng swap các token bên trong mạng lưới lại với nhau có tên là Terra Station và hành động mua bán chênh lệch giá được diễn ra trên ví này. 

Chúng ta có thể hiểu là khi càng nhiều người có nhu cầu sử dụng đồng UST. Hay bất cứ đồng stable coin nào khác trong mạng lưới Terra thì phải cần đốt LUNA để tạo ra các stable coin đấy. Sự phổ biến của stable coin Terra sẽ làm tăng giá LUNA trong dài hạn. 

Có nhiều loại stablecoin của Terra được neo theo tiền pháp định của nhiều quốc gia khác nhau. Và bạn có thể swap trực tiếp trên ví Terra Station. 
 

Giá LUNA dao động tự do trên thị trường nhằm hấp thụ sự phiến động của UST và luôn đưa nó về 1 đô la. 

Càng nhiều người sử dụng UST đồng nghĩa với hồ cá Xanh nhà anh Tèo ngày càng to ra và chứa nhiều cá Xanh hơn. Còn hồ anh Tý có ít cá Vàng do phải lấy cá Vàng đổi ra cá Xanh, tuy là số cá Vàng trong hồ ít lại nhưng giá trị mỗi một con cá Vàng lại rất cao. 

Hệ sinh thái Terra 

Terra tạo ra một liên minh các công ty thương mại điện tử, một nhóm cam kết giới thiệu Terra như một lựa chọn thanh toán trên trang web của họ, Terra đã có 15 đối tác toàn cầu trong liên minh, với 40 triệu khách hàng và 25 tỷ đô la doanh thu hàng năm giữa họ. Bao gồm Woowa Brothers, Qoo10, Carousell, Pomelo và Tiki đến từ Việt Nam...

Terra là một blockchain độc lập nên các nhà phát triển có thể xây dựng Dapps trên nền tảng của họ. Hai dự án nổi bật trên hệ sinh thái Terra là Mirror và Anchor. 

Mirror Finance cho phép người dùng tạo tài sản tổng hợp, được gọi là mAssets, phản ánh giá cổ phiếu, được thiết kế để cho phép người nắm giữ UST tiếp cận với cổ phiếu.

Anchor Protocol là một nền tảng gửi và cho vay với lãi suất gửi UST cố định ở mức 20% và cũng được trả bằng đồng tiền ổn định UST. 

Hệ sinh thái Terra - Nguồn: Terrians 

Terra rất khôn khéo khi đã tạo ra những trường hợp sử dụng bên ngoài crypto, mà đặt biệt là đưa đồng stable coin của họ vào làm phương tiện thanh toán cho các công ty thương mại điện tử ở khu vực Châu Á. Nhằm giảm chi phí và thời gian xác nhận giao dịch đáng kể cho các đối tác của họ.

Chúng ta có thể thấy hiện nay sự phát triển của các ví điện tử như Momo, Zalopay, Alipay… giúp việc thanh toán rất nhanh và tiện lợi ở phương diện khách hàng nhưng đằng sau hậu trường và bên dưới những lớp giao diện đẹp và mượt ấy là một bộ máy cồng kềnh của hệ thống tài chính truyền thống giúp xác nhận và xử lý giao dịch, vì các ví điện tử nhanh cho đến đâu thì cổng ra và vào đều phải xây dựng trên các ngân hàng truyền thống. Và chi phí các doanh nghiệp phải trả cho các ví điện tử ấy cũng rất cao và chỉ sử dụng được trong phạm vi quốc gia. 

Sự khác biệt của các ví điện tử như Chai là nó sử dụng công nghệ blockchain của Terra, giúp giảm phí giao dịch đáng kể và rút ngắn thời gian xác nhận tối đa.  

Daniel Shin đồng sáng lập Terra chia sẻ:

Mục tiêu của chúng tôi là phát triển liên minh để đạt doanh thu hàng năm 150 tỷ đô la vào năm 2022.

Ông tuyên bố rằng hệ thống dựa trên blockchain của Terra có thể cung cấp các giao dịch an toàn hơn cho các trang web thương mại điện tử, với chỉ một phần chi phí mà họ hiện đang trả cho các công ty thẻ tín dụng và các nhà cung cấp thanh toán khác.

Nếu một đối tác thương mại điện tử hàng năm chi trả hơn 125 triệu đô la Mỹ cho phí giao dịch thẻ tín dụng, Terra có thể giúp đối tác đó tiết kiệm 100 triệu đô la Mỹ. 

Kết luận 

Terra được phát triển bởi những nhà sáng lập tài năng và hiện có trụ sở chính tại Hàn Quốc, với sự kết nối chặt chẽ với lĩnh vực thương mại điện tử Châu Á, đó là một lợi thế cạnh tranh vô cùng lớn để đưa Terra tiếp cận đến đại chúng một cách nhanh chóng và vượt xa hơn những trường hợp sử dụng trong crypto.

DAI cũng là một stable coin phi tập trung thành công trong thị trường crypto, nhưng với cơ chế thế chấp vượt mức thì mô hình của DAI rất khó để mở rộng lên phạm vi vốn hoá lớn, vì cần hơn 150% giá trị ETH để đảm bảo cho DAI.

DeFi mang lại cơ hội giao dịch tự do và phi tập trung cho mọi người nhưng hiện tại trong DeFi USDT và USDC là hai đồng “stable coin tập trung” phổ biến nhất, phần nào làm méo mó định nghĩa phi tập trung của DeFi. 

Nhà sáng lập Do Kwon của Terra chia sẻ:

Nhiều trường hợp sử dụng của Terra là không liên quan đến lĩnh vực crypto. Ví dụ như Chai và Memepay có hơn 2,5 triệu người dùng, tất cả đều không không quan tâm về DeFi hay Crypto. Họ sử dụng vì quan tâm đến những lợi ích mà họ nhận được. 

Vậy tại sao lại xây dựng các stablecoin phi tập trung?

Tôi tin rằng nếu DeFi tiếp tục tự xây dựng trên các stablecoin tập trung, tất cả DeFi có thể bị bắt làm con tin bởi những người điều tiết các tổ chức phát hành. (ám chỉ các công ty phát hành ra USDT USDC…)

Cho tôi quyền kiểm soát nguồn cung tiền của một quốc gia, và tôi không quan tâm ai là người đưa ra luật của quốc gia đó. 

Mayer Amschel Rothschild

Bài viết liên quan:

COSMOS NETWORK - Tạo dựng một mạng lưới bao la như vũ trụ để kết nối các blockchain

USDT - Có phải là đồng tiền ổn định mang đến sự không ổn định tâm lý nhất

Có phải “stablecoin” là tiền điện tử ngang hàng được mô tả trong sách trắng của Satoshi?