SatoshiVM là gì? Giải pháp Layer 2 trên Bitcoin trên công nghệ ZK Rollup

ZK Rollup là một giải pháp nén giao dịch, nơi các giao dịch được xử lý ngoài chuỗi chính và sau đó được tổng hợp lại thành một giao dịch duy nhất trên chuỗi chính. Điều này giúp giảm bớt số lượng dữ liệu cần xử lý trên chuỗi chính, từ đó tăng tốc độ và giảm phí giao dịch.

Layer 2 là một lớp công nghệ được xây dựng bên trên của blockchain (Layer 1) nhằm mục đích cải thiện hiệu suất và khả năng mở rộng. 

Hãy tưởng tượng Bitcoin như một con đường cao tốc. Khi lượng xe cộ tăng lên, con đường này trở nên quá tải và kẹt xe. Dẫn đến tình trạng chậm trễ và phí giao dịch cao, nhất là trong những thời điểm mạng lưới bị quá tải.

Layer 2 giống như việc xây dựng một hệ thống đường xá phụ bên trên con đường cao tốc này. Các giao dịch có thể diễn ra nhanh chóng và hiệu quả trong các đường phía trên này. Sau đó kết quả cuối cùng mới được ghi lại trên con đường chính (Layer 1). Điều này giúp giảm tải cho mạng lưới chính và tăng cường khả năng xử lý giao dịch.

ZK Rollup: Công nghệ đằng sau SatoshiVM

ZK Rollup, một công nghệ Layer 2, sử dụng kỹ thuật "Zero-Knowledge" để xác nhận giao dịch mà không cần tiết lộ thông tin chi tiết. Hãy nghĩ đến việc bạn chứng minh mình biết mật khẩu ngân hàng mà không cần phải nói ra nó. ZK Rollup làm điều tương tự với giao dịch trên blockchain.

Giao dịch được xử lý ngoài chuỗi chính, sau đó tổng hợp và gửi trở lại chuỗi chính dưới dạng tóm tắt. Điều này giúp giảm tải cho chuỗi chính, tăng tốc độ giao dịch và giảm chi phí.

Ban đầu công nghệ ZK Rollup được phát triển trong các dự án Layer 2 trên Ethereum, sau đó ZK Rollup đã nhanh chóng trở thành một giải pháp phổ biến trong cộng đồng blockchain. Nó giải quyết vấn đề mở rộng và tốc độ giao dịch, một thách thức lớn đối với nhiều blockchain.

Tìm hiểu thêm: Vì sao Layer 2 Ethereum được ưu ái trong thế giới blockchain?

SatoshiVM, được đặt theo tên của người tạo ra Bitcoin, muốn kết hợp tính bảo mật mạnh mẽ của Bitcoin với tính linh hoạt và thân thiện với nhà phát triển của Máy ảo Ethereum (EVM). 

SatoshiVM là một giải pháp mở rộng mạng lưới Bitcoin theo hướng Layer-2 ZK Rollup. Nó được thiết kế tương thích với máy ảo EVM của Ethereum giúp các nhà phát triển dễ dàng triển khai dApp trên mạng lưới layer 2 này mà không cần chỉnh sửa nhiều.

SatoshiVM sử dụng BTC để thanh toán phí giao dịch.

Kiến trúc mạng lưới SatoshiVM

Hãy tưởng tượng SatoshiVM như một tòa nhà với ba tầng, mỗi tầng đảm nhận một nhiệm vụ riêng biệt để giúp SatoshiVM hoạt động mượt mà và an toàn hơn.

Tầng 1: Lớp giải quyết (settlement layer)

Đây là tầng đầu tiên, nơi xử lý các thông điệp từ tầng trên (layer 2) và lưu trữ dữ liệu. Nghĩ về nó như một bộ não, nơi kiểm tra và đảm bảo mọi thứ đều chính xác và an toàn. Có hai "bộ não" chính ở đây:

Bridge script: Nó như một cầu nối giữa blockchain Bitcoin và Layer 2, giúp di chuyển tài sản giữa hai thế giới này một cách an toàn.

Rollup script: Đây là nơi xử lý các giao dịch từ Layer 2, đảm bảo mọi thứ được thực hiện đúng cách.

Tầng 2: Lớp tuần tự (sequencing layer)

Tầng này giống như một trung tâm điều khiển, nơi các giao dịch được nhận và xử lý. Nó tạo ra các khối (block) trên Layer 2 và đảm bảo rằng mọi dữ liệu đều sẵn sàng và chính xác. Có hai loại "trung tâm điều khiển" chính:

Execution Node: Nơi thực thi các giao dịch.

Rollup Node: Đảm bảo tính chính xác và an toàn của các giao dịch.

Tầng 3: Lớp chứng minh (proving layer)

Đây là tầng cuối cùng, nơi các bằng chứng giao dịch được tạo ra và xác nhận. Hãy nghĩ về nó như một nhóm chuyên gia phân tích, kiểm tra và xác nhận mọi thứ trước khi chúng trở thành chính thức. Có một nhân vật chính ở đây:

Coordinator: Người điều phối, gửi nhiệm vụ tới các nhóm Prover để tạo ra bằng chứng, sau đó chuyển tiếp thông tin này tới Rollup Node để hoàn tất quá trình.

Với kiến trúc ba tầng này, SatoshiVM không chỉ giúp Bitcoin hoạt động hiệu quả hơn mà còn mở ra cánh cửa cho nhiều ứng dụng mới và thú vị trên nền tảng này.

Cơ chế hoạt động của SatoshiVM

Tại sao SatoshiVM được xây dựng trên công nghệ ZK Rollup?

SatoshiVM được xây dựng dưới dạng ZK Rollup để tận dụng tính bảo mật của cơ chế đồng thuận Bitcoin trong khi vẫn duy trì hiệu quả hoạt động của chính nó. 

Khi bạn thực hiện một giao dịch, thay vì gửi trực tiếp lên chuỗi chính của Bitcoin, giao dịch của bạn được chuyển đến SatoshiVM. Tại đây, giao dịch được kết hợp với hàng nghìn giao dịch khác và xử lý trong một khoảng thời gian ngắn, từ 3 đến 60 giây (thời gian tạo block mới chỉ mất vài giây thay vì 10 phút như trên Bitcoin). 

Sau đó, chỉ một bản tóm tắt của những giao dịch này mới được ghi lại trên chuỗi chính, giúp giảm tải và tăng tốc độ xử lý.

Ban đầu, chỉ có SatoshiVM Foundation mới có khả năng tạo block, nhưng kế hoạch là chuyển dần sang mô hình hoạt động phi tập trung, có nghĩa block mới được tạo ra do cộng đồng. Giúp tăng cường bảo mật và minh bạch cho mạng lưới.

Ứng dụng và tác động của SatoshiVM

SatoshiVM đang mở ra một kỷ nguyên mới cho Bitcoin, không chỉ làm tăng tốc độ và giảm chi phí giao dịch mà còn mở rộng khả năng ứng dụng của nó trong thế giới số. Dưới đây là một số ứng dụng tiềm năng và tác động của SatoshiVM đối với hệ sinh thái Bitcoin:

Thanh toán trở nên nhanh và hiệu quả hơn

SatoshiVM giúp Bitcoin trở nên linh hoạt hơn trong các giao dịch thanh toán điện tử, từ việc mua sắm trực tuyến đến chuyển tiền quốc tế. Với khả năng xử lý giao dịch nhanh chóng và chi phí thấp, Bitcoin có thể trở thành một phương tiện thanh toán phổ biến, cạnh tranh với các hệ thống thanh toán truyền thống và tiền điện tử khác.

Khuyến khích phát triển DeFi trên Bitcoin 

SatoshiVM mở ra cơ hội cho việc phát triển và triển khai các ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi) ngay trên mạng lưới Bitcoin. Điều này có thể bao gồm các dịch vụ cho vay, giao dịch tài sản số, và các sản phẩm tài chính sáng tạo khác, mà trước đây chỉ có thể thực hiện trên các blockchain hỗ trợ hợp đồng thông minh như Ethereum.

Nền tảng cho các ứng dụng phi tập trung (DApps)

Với khả năng mở rộng và bảo mật cao, SatoshiVM cung cấp một nền tảng mạnh mẽ cho việc phát triển và triển khai các ứng dụng phi tập trung (DApps) trên Bitcoin. Điều này có thể bao gồm các trò chơi blockchain, thị trường NFT, và các dịch vụ phi tập trung khác, mở rộng khả năng ứng dụng của Bitcoin ra xa hơn nhiều so với chỉ là một loại tiền điện tử.

Tác động tích cực đến hiệu suất của blockchain Bitcoin như: 

Tốc độ cao: Bạn không phải chờ đợi lâu để giao dịch được xác nhận. Giao dịch của bạn được xử lý gần như ngay lập tức.

An toàn và bảo mật: Mặc dù giao dịch được xử lý ngoài chuỗi, nhưng vẫn an toàn nhờ vào công nghệ chứng minh zero-knowledge, đảm bảo không ai có thể biết chi tiết giao dịch của bạn.

Giảm phí giao dịch: Bạn trả ít phí hơn so với giao dịch trực tiếp trên chuỗi chính của Bitcoin.

Tuy mới chỉ triển khai testnet chưa lâu, nhưng những chỉ số hoạt động của SatoshiVM khá ấn tượng. Mỗi ngày mạng lưới có khoảng 4,881,097 giao dịch với 414,037 địa chỉ ví và 777,308 block đã được tạo. 

Nhưng việc cộng đồng tìm cách phát triển các giải pháp giúp mở rộng blockchain Bitcoin đều không phải là điều xa lạ. Chỉ có điều là họ sử dụng các công nghệ khác nhau để mở rộng thôi. 

Có một dự án layer 2 rất nổi tiếng trên Bitcoin có tên là Lightning Network. Vậy sự khác nhau giữa SatoshiVM và Lightning Network là gì? 

So sánh Lightning Network và SatoshiVM

Lightning Network và SatoshiVM đều là những giải pháp Layer 2 nhằm mục đích mở rộng khả năng của Bitcoin, nhưng chúng hoạt động dựa trên những nguyên tắc và cách thức khác nhau. Dưới đây là sự khác biệt chính giữa hai công nghệ này:

Lightning Network

Lightning Network được thiết kế để giải quyết vấn đề về tốc độ giao dịch và phí giao dịch cao trên mạng Bitcoin bằng cách tạo ra một mạng lưới thanh toán ngoài chuỗi. Nó cho phép thực hiện giao dịch tức thì với chi phí thấp.

Lightning Network sử dụng kênh thanh toán, nơi hai bên có thể thực hiện số lượng giao dịch không giới hạn giữa họ mà không cần ghi lại mỗi giao dịch trên chuỗi chính của Bitcoin. Chỉ khi kênh được đóng, tổng kết quả của các giao dịch mới được ghi lại trên blockchain.

Ưu điểm: Tăng tốc độ giao dịch và giảm phí giao dịch. Phù hợp cho các giao dịch nhỏ và thanh toán hàng ngày.

SatoshiVM

SatoshiVM nhằm mục đích mở rộng khả năng của Bitcoin bằng cách tích hợp công nghệ ZK Rollup, không chỉ giải quyết vấn đề về tốc độ và phí giao dịch mà còn tăng cường bảo mật và quyền riêng tư cho người dùng.

SatoshiVM sử dụng ZK Rollup để xử lý giao dịch ngoài chuỗi và sau đó gửi một bản tóm tắt của các giao dịch đã được xác thực trở lại chuỗi chính. Điều này giúp giảm tải cho mạng lưới Bitcoin và tăng cường khả năng mở rộng.

Ưu điểm: Tăng cường bảo mật và quyền riêng tư thông qua chứng minh zero-knowledge, giảm phí giao dịch và tăng tốc độ xác nhận. Phù hợp cho việc mở rộng ứng dụng của Bitcoin vào các lĩnh vực như DeFi và các ứng dụng phi tập trung khác.

Lightning Network chủ yếu tập trung vào việc cải thiện tốc độ và giảm phí cho các giao dịch nhỏ và thanh toán hàng ngày. SatoshiVM mở rộng khả năng này bằng cách hỗ trợ các ứng dụng phức tạp hơn như DeFi và DApps trên Bitcoin.

Mỗi giải pháp đều có những ưu điểm và hạn chế riêng, và sự lựa chọn giữa chúng phụ thuộc vào nhu cầu cụ thể của người dùng và các ứng dụng mà họ muốn triển khai trên Bitcoin.

Token $SAVM 

Thông tin cơ bản của $SAVM như sau:

• Token  Name: SatoshiVM
• Token Symbol: SAVM
• Token Decimals: 18
• Total supply: 21,000,000
• Token contract address

Việc phân phối SatoshiVM ($SAVM) như sau:

• Ecosystem: 36.5%
• Liquidity: 30%
• Contributors: 15%
• Bootstrapping and Advisors: 15%
• Bounce Finance IDO: 2%
• APE Terminal IDO: 1%
• $MUBI Farming Pool: 0.4%
• $BSSB Farming Pool: 0.1%

Token $SAVM hiện đã được list trên sàn DEX Uniswap.  

Hiện tại, mạng thử nghiệm (testnet) của SatoshiVM đã được ra mắt. Người dùng có thể sử dụng ví Unisat hoặc Metamask để tham gia vào các hoạt động tương tác trên mạng thử nghiệm của nó, bao gồm chuyển mã thông báo, thực hiện trao đổi và nhận airdrop.

Kết Luận

SatoshiVM và ZK Rollup không chỉ là những giải pháp kỹ thuật mà còn là những bước tiến quan trọng trong việc định hình tương lai của Bitcoin. Chúng ta có thể kỳ vọng rằng, với sự phát triển và áp dụng rộng rãi của các giải pháp này, Bitcoin sẽ tiếp tục củng cố vị thế của mình như một nền tảng tiền điện tử hàng đầu, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người dùng trên toàn cầu.

Bài liên quan

• Bitcoin và câu chuyện về giá trị nội tại: Một góc nhìn mới
• Lịch sử tiền tệ - Từ vỏ sò đến Bitcoin
• Tại sao Taproot lại mang đến nhiều sự đột phá cho Bitcoin, NFT, smart contract?