Hoa Kỳ Tiến Vào Lãi Suất Âm?

Cập nhật thị trường

Thị trường chứng khoán Mỹ hôm nay (08/05) tiếp tục là một phiên tăng giá. Chỉ số Dow Jones tăng 1,91%, chỉ số S&P 500 tăng 169% và Nasdaq tăng 1,58%. 

Hợp đồng tương lai tháng 6 của dầu, chỉ số WTI Crude cũng tăng 4,59% lên 24,63 USD/thùng. Còn thị trường vàng hôm nay giảm nhẹ 1,2168% còn 1704,8 USD/ oz. Bitcoin hôm nay đã có thời điểm phá vỡ ngưỡng 10.000 USD sau đó giảm xuống, hiện giao động quanh mức giá 9600 USD. Tiếp đến chúng ta sẽ đề cập tới thông tin về lãi suất âm đã được chú ý những ngày gần đây tại Mỹ.

Lãi suất âm là gì?

Lãi suất là một công cụ mà chính phủ và ngân hàng trung ương thường dùng để kích thích nền kinh tế suy thoái. Khi lãi suất thấp sẽ kích thích người dân vay tiền đầu tư, tiêu dùng hay phát triển kinh doanh. Nhưng nhiều khi không đủ để thúc đẩy nền kinh tế nên các ngân hàng trung ương có thể giảm lãi suất xuống mức âm.

Theo lý thuyết, nếu lãi suất xuống mức âm, người dân được vay tiền với mức lãi suất này thì thay vì phải trả lãi cho ngân hàng, họ lại được ngân hàng trả tiền để người dân vay. Nhưng trên thực tế, cách hoạt động của lãi suất âm diễn ra khác rất nhiều. 

Trong khủng hoảng vừa qua, chính phủ Mỹ đã cắt giảm lãi suất hai lần, và hiện lãi suất đang ở mức rất thấp. Lãi suất được đề cập ở đây là lãi suất mà Cục dự trữ liên bang hay ngân hàng trung ương cho các ngân hàng khác vay qua đêm. Khi các ngân hàng được vay với mức lãi suất thấp thì các ngân hàng đó cũng sẽ cho người dân vay với mức lãi suất thấp hơn.

Hiện tại ở Mỹ, mức lãi suất cho người dân vay sẽ tùy ngân hàng và điểm tín dụng của người dân. Điểm tín dụng là điểm số mà các tổ chức tài chính, ngân hàng dùng để đánh giá sự uy tín của người dùng khi sử dụng các hình thức cho vay của tổ chức đó, người có điểm tín dụng càng tốt thì mức lãi suất được vay càng thấp.

Lãi suất âm sẽ có tác động như thế nào đến kinh tế

Trên thế giới đã có nhiều nước dùng đến lãi suất âm, trong đó có liên minh châu Âu và Nhật Bản. Tháng 6/2014, ngân hàng liên minh châu Âu (ECB) đã giảm lãi suất xuống âm 0,1%, sau đó có thêm nhiều đợt điều chỉnh và lãi suất xuống sâu nhất âm 0,5%. Còn Nhật Bản, ngân hàng trung ương BOJ của nước này cũng đã giảm lãi suất xuống mức âm vào năm 2016 để cứu vãn kinh tế đang khó khăn.

Với các ngân hàng gửi tiền ở ngân hàng trung ương, nếu số tiền quá lớn so với quy định sẽ bị phạt do ngân hàng trung ương muốn khuyến khích các ngân hàng cho người dân vay.

Khi lãi suất âm sẽ có lợi thế cho những người đi vay đầu tư. Còn người gửi tiết kiệm thì lãi suất tiền gửi cũng sẽ giảm xuống rất thấp. Đồng thời, quốc gia có lãi suất âm thì giá trị tiền pháp định của quốc gia đó sẽ bị giảm so với các nước khác, như vậy khi xuất khẩu sẽ tăng lên, có lợi về mặt tăng giá trị xuất khẩu.

Mỹ có tiến vào lãi suất âm?

Ngày 07/05, Bloomberg đã có một bài viết chia sẻ về lãi suất âm. Trong bài viết này đã chia sẻ biểu đồ về hợp đồng tương lai của lãi suất (Fed Fund) vào tháng 01/2021 đã đi vào lãi suất âm. 

Theo biểu đồ trên, đường màu đen đã vượt qua đường màu đỏ (đường lãi suất 0%), điều này cho thấy các nhà đầu tư nghĩ rằng lãi suất của Fed có thể đi tới mức lãi suất âm vào 01/2021. Nhiều người cho rằng biểu đồ này không có giá trị do khối lượng giao dịch rất thấp. Nhưng thông tin này được đưa ra khi nền kinh tế Mỹ đang còn nhiều bất ổn nên Cục dự trữ liên bang Fed cũng phải lên tiếng về vấn đề này. 

Chủ tịch Cục dự trữ liên bang Fed - Jerome Powell, hôm nay đã nói rằng ông hiện tại không muốn giảm xuống lãi suất âm. Ông cho rằng hiện tại lãi suất âm không giúp ích cho nền kinh tế và nếu không tốt có thể ảnh hưởng trầm trọng đến nền kinh tế, khiến kinh tế không thể phục hồi.

Ngược lại với chủ tịch Jerome Powell, tổng thống Donald Trump rất muốn giảm xuống lãi suất âm. Khi lãi suất giảm xuống mức âm rất có lợi cho người những đi vay, nhất là các chính phủ vay tiền rất nhiều thông qua việc in tiền. Khi vay với lãi suất thấp kết hợp lạm phát thì khi trả nợ với số tiền thấp nhưng giá trị số tiền đó đã giảm rất nhiều. Đồng thời, tổng thống Trump cũng muốn tăng giá trị xuất khẩu của Mỹ khi mà lãi suất âm. 

Với các tài sản khác như vàng và bitcoin, khi lãi suất âm sẽ khiến giá cả của những tài sản này tăng lên do lạm phát tiền pháp định tăng cao. Đây cũng là một phần khiến giá của bitcoin ngày càng tăng trong tương lai khi tiền pháp định ngày càng mất giá.